En met een beetje geluk wordt het een halve ‘bloedmaan’.
Precies vijftig jaar nadat Neil Armstrong, Buzz Aldrin en Michael Collins gelanceerd werden en de eerste bemande missie naar het oppervlak van de maan officieel van start ging, zullen velen de blik opnieuw op de maan richten. Want vanavond en vannacht is – bij helder weer – een gedeeltelijke maansverduistering te zien.
Tijdens een maansverduistering staat de aarde tussen de zon en de maan in, waardoor de schaduw van de aarde op de maan valt. Hierdoor ziet de maan er veel donkerder uit. Tijdens een gedeeltelijke maansverduistering staat de maan slechts deels in de schaduw van de aarde. Hierdoor is de maan gedeeltelijk aanzienlijk donkerder dan anders, waardoor het vanaf de aarde gezien lijkt alsof er een hapje uit is genomen. Omdat de maan rond de aarde draait, beweegt deze zich door de schaduw van de aarde heen en zien we dat hapje dus eerst veel groter en vervolgens kleiner worden.
De gedeeltelijke maansverduistering begint volgens Hemel.waarnemen.com om 20.43. De maansverduistering bereikt het maximum – oftewel het moment waarop het grootste deel van de maan in de schaduw staat – om 23.31 uur. En om 2.20 uur is de gedeeltelijke maansverduistering voorbij; de maan is dan helemaal uit de schaduw van de aarde.
Heldere hemel
Om de gedeeltelijke maansverduistering goed te kunnen zien, hebben we natuurlijk een heldere avondhemel nodig. Of we die krijgen, is nog even afwachten. Op het moment is het in het grootste deel van Nederland bewolkt, maar het KNMI verwacht dat de bewolking in het midden en zuiden van het land in de loop van de dag optrekt en voorspelt voor komende nacht weinig bewolking.
Bloedmaan
Wat we bij helder weer vanavond precies gaan zien, is nog onduidelijk. Zo zou het zomaar een halve bloedmaan kunnen worden. In dat geval kleurt de maan tijdens de verduistering rood. Die rode kleur ontstaat doordat zonlicht dat op de maan valt, gefilterd wordt door de aardatmosfeer, waarbij licht met korte golflengtes (blauw en violet licht) verstrooid wordt en alleen licht met langere golflengtes (rood en oranje licht) via de aardatmosfeer het oppervlak van de maan bereikt en weerkaatst wordt. “Het is lastig om de kleur van een verduisterde maan te voorspellen, omdat deze afhankelijk is van de omstandigheden in de aardatmosfeer,” stelt astronoom Paul Cox. “Maar doordat recente vulkanische activiteit behoorlijk wat stof in de atmosfeer heeft gebracht, hopen we op een halve bloedmaan.”
Mocht je niet in staat zijn om de gedeeltelijke maansverduistering vanavond en vannacht mee te maken, dan kun je de komende jaren je hart nog ophalen. Gedeeltelijke maansverduisteringen treden namelijk regelmatig op (maar zijn niet altijd volledig vanuit Nederland te zien). De eerstvolgende gedeeltelijke maansverduistering die in zijn geheel vanuit Nederland te zien is, vindt op 28 oktober 2023 plaats. In de tussentijd zijn er nog wel enkele gedeeltelijke maansverduisteringen in de bijschaduw van de aarde te zien, maar deze zijn veel minder indrukwekkend dan gedeeltelijke maansverduisteringen, aangezien de maan niet door donkerste deel van de aardschaduw beweegt en dus veel minder sterk verduisterd wordt. Het meest indrukwekkend blijft natuurlijk de complete maansverduistering. De eerstvolgende complete maansverduistering die in zijn geheel vanuit Nederland te bewonderen is, vindt plaats op 20 december 2029.
