Nieuw bewijs dat bacterien super flexibel zijn: wetenschappers ontdekken dat de micro-organismen prima gedijen op één van de meest extreme plaatsen op aarde: de helling van vulkanen.
De onderzoekers bestudeerden de hoge vulkanen in het zuiden van Amerika, in de Atacama-woestijn. Ze vonden er een handvol bacteriën, maar ook schimmels en Archaea (oerbacterien). Dat de micro-organismen het in deze omgeving weten te redden, mag best bijzonder worden genoemd. De grond bevat vrijwel geen voedingsstoffen en door de hoogte van de vulkanen hebben de organismen met veel meer ultraviolette straling te maken dan hun familieleden in lagere gebieden. Tel daar de extreme temperaturen nog eens bij op: soms is het -10 graden Celsius, maar de volgende dag kan de thermometer de 56 graden aantikken.
Energie
Hoe de organismen zich hier precies weten te handhaven, is onduidelijk. Wel lijkt vast te staan dat de micro-organismen niet aan fotosynthese doen. In plaats daarvan lijken ze hun energie en koolstof uit gassen als koolstofmonoxide te halen. Dat levert de micro-organismen niet heel veel energie op, maar wel voldoende om in leven te blijven. Dat schrijven de onderzoekers in het blad Journal of Geophysical Research-Biogeosciences.
Weinig
Dat het leven op de vulkanen desalniettemin niet meevalt, blijkt ook wel uit het feit dat er bijzonder weinig micro-organismen leven. Normaal gesproken zijn in een paar gram aarde al duizenden soorten terug te vinden. Nu ontdekten de onderzoekers in enkele gram grond slechts twintig soorten. En de soorten die hier leven, zijn heel bijzonder. “We hebben de soorten nog niet officieel geïdentificeerd, maar ze zijn in ieder geval heel anders,” vertelt onderzoeker Ryan Lynch. “Genetisch gezien zijn ze zeker vijf procent anders dan alle andere micro-organismen in de database.”
Complex
Dat de micro-organismen op de vulkanen zich niet ontwikkeld hebben tot veel complexere samenlevingen, is verrassend, maar ergens ook logisch. “We denken dat het vooral te maken heeft met het gebrek aan water,” legt onderzoeker Steve Schmidt uit. “Zonder water kan er geen complexe samenleving ontstaan.” Waarschijnlijk kunnen de micro-organismen alleen groeien wanneer er water is (dus na sneeuwval). Wanneer er geen water is, stopt de groei en komen ze wellicht in een soort ‘slaap’ terecht die jaren kan duren.
Nader onderzoek
De onderzoekers zetten hun studie voort. Ze hopen in de toekomst te achterhalen hoe de micro-organismen precies overleven. Het zou zomaar kunnen dat ze zo een heel nieuwe manier waarop micro-organismen energie opwekken, ontdekken.
Het onderzoek wekt niet alleen de interesse van biologen. Ook astrobiologen – wetenschappers die onderzoek doen naar leven in de ruimte – zijn geïnteresseerd. De onderzoekers bestudeerden vulkanen in de Atacama-woestijn. Dit gebied lijkt in veel opzichten sterk op Mars. “Als we weten wat de grenzen voor leven op aarde zijn en zij (de astrobiologen, red.) weten wat het vroegere klimaat op Mars was, dan krijgen we een beter beeld van wat daar mogelijk geleefd heeft”
