Twee meren onder het Groenlandse ijs zijn in een paar weken tijd verdwenen. Eén ondergronds meer hield ooit 25 miljard liter water vast, maar is nu leeg. Hierdoor is de ijskap plaatselijk ingestort, waardoor er een flinke krater is ontstaan.
Professor Ian Howat van de staatsuniversiteit van Ohio ontdekte het eerste meer, dat nu een krater is. “Het feit dat dit ondergrondse meer minimaal enkele decennia bestond en nu – in een periode van enkele weken of minder – verdwenen is, is misschien wel een teken dat er iets fundamenteel aan het veranderen is in de ijskap”, zegt Howat. “Het zijn een paar uitzonderlijk hete zomers geweest.”
De krater is twee kilometer breed en ongeveer 70 meter diep. Dit betekent dat hier ooit 25 miljard liter water was opgeslagen. Overigens klinkt dat als een gigantisch meer, maar dat valt wel mee. Zo bevat het IJsselmeer 4500 miljard liter water.
Het andere meer vult zich regelmatig met smeltwater. Dit is niet gunstig, want smeltwater neemt latente warmte mee. Deze warmte vermindert de stijfheid van het omringende ijs, waardoor er kanalen naar de zee kunnen ontstaan.
Ondergrondse tunnels
De wetenschappers voorspellen dat er de komende tijd meer tunnels in het ijs ontstaan. Deze tunnels kruipen langzaam maar zeker naar het binnenland. De tunnels brengen water en warmte bij gebieden die ooit vastgevroren zaten aan het grondgesteente. Hierdoor smelt het ijs nog sneller. “Het tunnelnetwerk zou zich volgens onafhankelijk onderzoek tot vijftig kilometer landinwaarts uitstrekken. Dit komt overeen met de locatie van het leeggelopen meer”, concludeert Howat.
Baanbrekend
Wetenschappers vermoeden dat Groenland duizenden ondergrondse meren heeft. Hoewel het bestaan van ondergrondse meren geen nieuws onder de zon is, hebben wetenschappers niet eerder een ondergronds meer zien leeglopen. Wat dat betreft is dit onderzoek van de Amerikaanse wetenschappers baanbrekend.