Trump wil eruit: is het Parijse klimaatakkoord nu dood?

Wetenschappers reageren op het nieuws dat Trump het klimaatakkoord van Parijs links laat liggen. “Trump is een B-rampenfilm.”

Gisteren werd bekend dat Trump zich ook als het om het Parijse klimaatakkoord gaat aan zijn woord houdt. De VS trekt zich terug. Wat betekent door voor het klimaat? En voor de VS zelf? Wetenschappers reageren.

Doodsvonnis
En sommige van die reacties liegen er niet om. Neem bijvoorbeeld dr. Liz Hanna, verbonden aan het Climate Change Institute van de Australian National University. “Doordat president Trump ervoor zorgt dat de VS zich onttrekt aan het klimaatakkoord van 2015, tekent hij in feite het doodsvonnis van miljoenen die zullen lijden onder en sterven door de effecten van de extra opwarming die het gevolg is van deze roekeloze beslissing (…) De extra hitte zal leiden tot heel veel sterfte onder mensen en in koraalriffen wereldwijd. Klimaatverandering is slecht voor de landbouw. Het veroorzaakt meer natuurrampen, meer overstromingen, meer droogte, meer branden en meer stormen. Meer honger. En honger is dodelijk. En wanneer honger niet doodt, belemmert het de groei en ontdoet mensen van hun gezondheid en hun kostwinning. Het leidt er ook toe dat mensen oorlog gaan voeren, zoals de conflicten in Syrië en Zuid-Soedan. Oorlogen zijn dodelijk. Schade door CO2-uitstoot van vandaag de dag zal de economie in de komende eeuwen beïnvloeden. Dus de kinderen van vandaag en de kinderen van de toekomst zullen ook sterven. Zij zullen sterven, omdat een man die verkozen is tot de leider van de machtigste natie op aarde weigerde om in de wetenschap te geloven.”

Het akkoord

Wat staat er in het klimaatakkoord? De ondertekenden beloven het volgende:
– We proberen de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad Celsius
– De opwarming mag sowieso niet hoger uitvallen dan 2 graden Celsius
– We nemen de klimaatafspraken elke vijf jaar onder de loep
– En we trekken samen jaarlijks 100 miljard dollar uit om armere landen te helpen de klimaatdoelen te behalen

Geen wereldleider meer
Ook dr. Nerilie Abram, eveneens verbonden aan de Australian National University spaart de Amerikaanse president niet. “De wetenschap is duidelijk: als we onze atmosfeer blijven vervuilen met broeikasgassen, dan zal de klimaatverandering alleen maar erger worden. En hoe erger het wordt, hoe vernietigender en duurder het zal zijn. Alleen een kortzichtige regering zou deze feiten negeren. De VS is duidelijk niet langer de wereldleider die deze ooit was.”

Akkoord is niet dood
Maar is alle hoop dan vervlogen nu de VS het klimaatakkoord in de prullenbak heeft gekieperd? De meeste wetenschappers zullen je vertellen van niet. “Het akkoord van Parijs zal zonder hem (Trump, red.) overleven, omdat dat moet,” denkt dr. Paul Read, verbonden aan Monash University. Ook hebben onderzoekers goede hoop dat andere landen nu een stapje extra gaan zetten om de doelstellingen van het akkoord te behalen. “Andere landen, in het bijzonder China en in mindere mate de Europese landen zullen actief proberen de ruimte (die is ontstaan nu de VS niet langer meedoet, red.) proberen op te vullen,” denkt onderzoeker Steven Freeland, expert op het gebied van internationaal recht en verbonden aan de Western Sydney University. “De grootste schade is niet toegebracht aan de wereldwijde klimaatactie, maar aan de invloed van Amerika en de positie die het land inneemt in de wereld,” denkt onderzoeker Frank Jotzo, directeur van het Centre for Climate Economics & Policy aan de Australian National University. “Wereldwijd leiderschap op het gebied van klimaatverandering wordt nu gedeeld door China, Europa, maar ook India, Brazilië en andere opkomende economieën. Nu de VS niet langer aan de tafel zit tijdens het implementeren van het klimaatakkoord, is het gemakkelijker om vooruitgang te boeken dan wanneer een vijandige Amerikaanse regering er wel bij is.”

Bedenken?
Daarnaast is het ook nog goed mogelijk dat de VS zich bedenkt, zo denkt professor Caroline Sullivan, verbonden aan Southern Cross University. Ze wijst erop dat de VS zich pas rond 2020 echt aan het klimaatakkoord kan gaan onttrekken en dat de effecten van klimaatverandering dan misschien al wel echt voelbaar zijn in de VS. En dan kan de natie er wel eens van doordrongen raken dat dit klimaatakkoord nodig is. “Zeker als de VS meer extreme gebeurtenissen ervaart die het begin van het Antropoceen kenmerken.”

Financieel
Mocht de VS zich niet bedenken, dan zal het feit dat het land zich aan het klimaatakkoord onttrekt met name op financieel gebied gevoeld worden, denkt Pep Canadell, uitvoerend directeur van het Global Carbon Project. “Dat de VS zich terugtrekt zal naar verwachting met name goed gevoeld worden als het gaat om het opbouwen van voldoende fondsen (ook wel Green Fund genoemd, red.) om ontwikkelende en opkomende economieën te helpen om minder koolstof uit te stoten. Deze economieën zijn verantwoordelijk voor 2/3 van de wereldwijde koolstofuitstoot en zo’n 100 procent van de nieuwe groei in emissies. Een gebrek aan financiële instrumenten om met de landen verantwoordelijk voor zo’n groot deel van de uitstoot aan tafel te gaan, zal erin resulteren dat het niet lukt om de wereldwijde emissies snel genoeg af te laten nemen. Dit vereist dat vele andere landen hun contributie aan het Green Fund significant moeten verhogen.”

Al met al lijkt het feit dat de VS het klimaatakkoord verwerpt, slecht nieuws. En ook nieuws waar je je boos over kunt maken, vindt Abram. “De VS is verantwoordelijk voor meer dan een kwart van de koolstofdioxide die sinds de Industriële Revolutie aan de atmosfeer is toegevoegd. Trumps aankondiging ontduikt de verantwoordelijkheid die de VS heeft in de klimaatproblemen waar de hele wereld nu mee te maken heeft.” Read onderschrijft dat. “Trumps is een B-rampenfilm (…) Dit zal Amerika niet opnieuw groot maken (verwijzend naar de slogan van Trump: Let’s make America great again, red.). Het maakt de VS tot een protectionistisch fossiel en een wereldwijde paria.”

Bronmateriaal

Foto: bykst / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd