Traditioneel Japans gerecht mogelijk onverwacht wapen in de strijd tegen corona

Een extract gemaakt van nattō blijkt het vermogen van het coronavirus om cellen te infecteren, te remmen.

Nattō is een kleverig en sterk ruikend traditioneel gerecht uit de Japanse keuken dat gemaakt wordt van gefermenteerde sojabonen. Japanners zweren er al jaar en dag bij; het zou zelfs bijdragen aan een lang en gezond leven. Maar nu blijkt dat het gerecht ook uitkomst kan bieden voor een modern probleem: COVID-19.

Nattō
Nattō, een gerecht dat Japanners graag als ontbijt eten, wordt gemaakt door sojabonen te vergisten met Bacillus subtilis, een bacterie die in planten en in de bodem voorkomt. “Traditioneel gaan Japanners ervan uit dat nattō goed is voor de gezondheid,” vertelt onderzoeker Tetsuya Mizutani. Zoals gezegd denkt men dat het een belangrijke bijdrage levert aan een lang en gezond leven: Japan is namelijk het land met de langste levensverwachting en de thuisbasis van meer dan een kwart van de wereldbevolking van 65 jaar of ouder. “Nattō bevat veel voedingstoffen,” vertelt Mizutani aan Scientias.nl. Zo is het onder andere rijk aan ijzer, calcium, magnesium, eiwitten, kalium, vitamine B6, B2, E, K2.

Rijst geserveerd met nattō. Afbeelding: Hui Wang via Pixabay

Maar volgens de onderzoekers schuilt er nóg een gunstig vermogen in nattō. In een nieuwe studie vervaardigde het team twee extracten van het Japanse gerecht (verwarmd en onverwarmd) en pasten het toe op sets van in het laboratorium gekweekte cellen van vee en mensen. De ene set was besmet met SARS-CoV-2, terwijl de andere set besmet was met BHV-1 (bovine herpesvirus type 1, ofwel de koeiengriep).

Enzymen
De bevindingen zijn verrassend. Want wanneer het onverwarmd extract werd gebruikt, hadden zowel het coronavirus als BHV-1 moeite om cellen te infecteren. Hoe dat kan? “Uit onze in vitro-experimenten blijkt dat de proteolytische enzymen in nattō het spike-eiwit van SARS-CoV-2 afbreken,” legt Mizutani uit. “Op het oppervlak van het coronavirus bevinden zich zogenoemde ‘spikes’: eiwitten waarmee het virus zich kan binden aan de ACE2-receptor en menselijke cellen binnen kan dringen. Omdat het spike-eiwit door nattō onschadelijk wordt gemaakt, kan mogelijk het coronavirus de cel niet binnendringen.” Het betekent dat als nattō de spike-eiwitten afbreekt, dit voorkomt dat het virus zich aan een menselijke cel hecht. En op die manier kan een infectie worden voorkomen. De onderzoekers vonden een vergelijkbaar effect op BHV-1.

Extract gemaakt van nattō lijkt het spike-eiwit van het coronavirus af te breken, waardoor het vermogen van het virus om menselijke cellen te infecteren, wordt geremd. Afbeelding: Part of Figure is adopted from Biochemical and Biophysical Research Communications Volume 570, 17 September 2021, Pages 21-25. © 2021 The Authors. Published by Elsevier Inc.

De studie levert het eerste bewijs dat een extract gemaakt van nattō zou kunnen helpen om een COVID-19-infectie te voorkomen. Want blijkbaar wordt het vermogen van het coronavirus om cellen te infecteren door het extract geremd. “Onze studie stipt de directe antivirale effecten van nattō aan,” zegt Mizutani. “Slechts weinig onderzoeken hebben aangetoond dat voedsel een dergelijk direct antiviraal effect heeft.”

Eten
Hoewel de resultaten veelbelovend zijn, waarschuwt Mizutani dat er verdere studies nodig zijn om de exacte moleculaire mechanismen te achterhalen. Bovendien benadrukt hij dat het onderzoek geen enkel bewijs levert van een verminderde virale infectie door simpelweg nattō te eten. Het onderzoek is namelijk in het laboratorium verricht op cellen van vee en mensen. Er is dus een mogelijkheid dat de bevindingen alleen van toepassing zijn op een klompje cellen die in een reageerbuisje zitten. “We hebben op dit moment nog geen klinische proeven gedaan,” zegt Mizutani. Al hopen de onderzoekers daar wel verandering in te brengen, zodra de componenten zijn geïdentificeerd en hun functies zijn geverifieerd. De volgende stap is dan om het werk voort te zetten naar klinische studies onder dieren.

De onderzoekers hebben echter goede hoop. Volgens hen zou nattō mogelijk een belangrijke rol kunnen spelen in onze strijd tegen corona. “Mogelijk heeft nattō zelfs het vermogen om de hoeveelheid virusdeeltjes in de mond van patiënten te verminderen,” stelt Mizutani. “Bovendien zou nattō ook de verspreiding van COVID-19 door asymptomatische geïnfecteerde personen kunnen terugdringen.” En dus is het een interessant onderzoeksveld om verder te verkennen. “”Hoewel er vaccins zijn voor COVID-19, weten we niet of ze wel beschermen tegen elke variant,” vervolgt Mizutani. Bovendien kost het tijd om iedereen te vaccineren en komen er nog steeds meldingen binnen van volledig gevaccineerde mensen die ondanks dat toch nog COVID-19 krijgen. “We moeten dus behandelingen ontwikkelen voor degenen die toch ziek worden,” betoogt Mizutani. “En onze studie geeft daar mogelijk richting aan.”

Bronmateriaal

"Traditional Japanese food may hold building blocks of COVID-19 treatments" - Tokyo University of Agriculture and Technology (via EurekAlert)

Interview met Tetsuya Mizutani

Afbeelding bovenaan dit artikel: Hui Wang via Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd