Toewijding en liefde van mantelzorgers cruciaal voor de gezondheid van chronisch zieken

Mantelzorgers hebben het vaak zwaar en krijgen niet altijd de waardering die ze verdienen. Terwijl ze cruciaal zijn voor het herstel en de prognose van hun zieke naaste, blijkt uit een uitgebreide overzichtsstudie.

De thuissituatie van een patiënt is zelfs bepalend voor het herstel na een ziekenhuisopname. Chronisch zieke volwassenen die liefdevol en met toewijding worden opgevangen na te zijn ontslagen uit het ziekenhuis, hoeven minder vaak opnieuw te worden opgenomen. De mantelzorger speelt dus een belangrijke rol in het verbeteren van de prognose van een zieke.

Helpende hand
Onderzoeker Kristin Levoy van het Regenstrief Institute in het Amerikaanse Indianapolis heeft met haar team een meta-analyse uitgevoerd van 54 studies en met meer dan 31.000 proefpersonen. Het onderzoek dat in het vakblad Medical Care van de Amerikaanse Public Health Association verscheen, laat duidelijk zien dat mantelzorgers onder meer belangrijk zijn bij de overgang van de ene situatie naar de andere, dus bijvoorbeeld van het ziekenhuis naar huis of van thuis naar een verpleeghuis. Het is dan ook erg zinvol om actief te overleggen met de privé-zorgverlener na ontslag uit het ziekenhuis en een helpende hand te bieden als dat nodig is.

Hierbij denken de onderzoekers niet alleen aan tips en adviezen over hoe om te gaan met de ziekte en de toediening van medicatie bij de persoon in kwestie. Ook is het belangrijk om van tevoren uit te leggen wat de signalen zijn, waarbij er hulp van het ziekenhuis moet worden ingeroepen. Met videogesprekken via de computer over de situatie thuis kunnen mantelzorgers steun krijgen vanuit het ziekenhuis en vragen stellen over de coördinatie van de zorg.

Vaak vergeten
“In mijn eigen dokterspraktijk heb ik meerdere keren meegemaakt dat mantelzorgers bij me langs kwamen om te overleggen over hun situatie. Ze kwamen met vragen over de gezondheidscrisis van hun geliefde en hadden het gevoel dat ze niet optimaal voorbereid waren op alles wat bij de mantelzorg komt kijken”, zegt Levoy.

“Deze liefhebbende verzorgers voelden zich overrompeld door de tijd en energie die nodig is om goed voor hun naaste te kunnen zorgen. Ze wisten zich af en toe geen raad met de situatie en vreesden niet opgewassen te zijn tegen de zware beslissingen waar ze opeens voor stonden”, legt de universitair hoofddocent aan de Indiana University School of Nursing uit. Dat terwijl mantelzorgers cruciaal zijn voor de prognose van chronisch zieken. “We moeten deze mensen nog een stuk meer steunen en onderwijzen. Ze worden vaak overgeslagen, maar zijn een enorm belangrijke schakel in het gezondheidsplan”, aldus Levoy.

Individueel maatwerk
Zo voelen ze dat zelf niet altijd, integendeel. “Ze voelen zich vaak vergeten, vooral bij een acute gezondheidscrisis zoals een ziekenhuisopname. Het is onze taak om hen alle handvatten aan te reiken voor een succesvolle verzorging. Dit is individueel maatwerk. Deze taak wordt alleen maar belangrijker wanneer de chronische ziekte in een ver gevorderd stadium is en de ziekte en behandeling van de patiënt complexer wordt.”

Hoe ouder de zieken worden, hoe vaker acute situaties gaan plaatsvinden. De kans dat een nieuwe ziekenhuisopname nodig is, of een opname in een verzorgingstehuis, met tussenpozen van mantelzorg thuis, is groot. Gemiddeld zijn er twee tot vijf van zulke transities per jaar in het leven van een oudere chronisch zieke. Om dit in goede banen te leiden voor zowel de zieke als de mantelzorger is een intensievere samenwerking nodig tussen professionele zorgverleners en mantelzorgers, stelt Levoy. “We moeten ernaar streven om de verzorgers thuis te allen tijde het gevoel te geven dat ze er niet alleen voor staan door een luisterend oor te bieden. Ook moeten we de tijd nemen voor overleg om de meer technische vragen te beantwoorden. Op die manier wordt de kans op een volgende ziekenhuisopname drastisch verkleind.”