Het werkt zelfs beter dan het doen van ontspanningsoefeningen!
Het ervaren van stress is van alle leeftijden. Ook jonge kinderen kunnen zich behoorlijk gestresst voelen, bijvoorbeeld als ze een spannende spreekbeurt voor de klas moeten houden of een rekentoets moeten maken. Zorgelijk wordt het echter wanneer kinderen langdurige of overmatige stress ervaren. “Dat kan een negatief effect hebben op leren, gedrag en hun gezondheid,” vertelt onderzoeker Kerstin Meints in een interview met Scientias.nl. Maar wellicht kunnen honden verlichting bieden.
Stress onder kinderen
In een nieuwe studie ging Meints samen met haar collega’s op zoek naar manieren om stress bij schoolkinderen te verminderen. Want onder andere uit een onderzoek uit 2020 – dat samenviel met de coronacrisis – blijkt dat kinderen zich behoorlijk gestresst kunnen voelen. “Uit die bevindingen blijkt dat 24 procent van de onderzochte kinderen de meeste dagen of zelfs dagelijks stress ervaarde,” vertelt Meints. “De oorzaak was grotendeels school- of toets gerelateerd.”
Interventies
Volgens Meints reden genoeg om op zoek te gaan naar oplossingen. “We weten dat de schoolprestaties van kinderen en jongeren worden beïnvloed door stress,” licht ze toe. “Om de negatieve effecten van stress bij schoolkinderen te verlichten, moeten aan de ene kant de stressoren worden verminderd en moeten we aan de andere kant ondersteuning en effectieve interventies bieden. Op dit moment hebben we eigenlijk nog maar weinig bewijs over welke interventies het beste werken. Daarom besloten we verschillende vormen te testen, waaronder relaxatie en therapie met honden.”
Studie
De onderzoekers bestudeerden 105 acht- à negenjarige kinderen op vier verschillende reguliere scholen in het Verenigd Koninkrijk. Daarnaast bestudeerden ze 44 kinderen van vergelijkbare leeftijd die naar speciaal onderwijs gaan. In het bijzonder mat het team de waarde van het stresshormoon cortisol in het speeksel. De kinderen werden willekeurig over drie groepen verdeeld: 1) de hondengroep 2) een ontspanningsgroep 3) de controlegroep. In de hondengroep hadden de kinderen 20 minuten interactie met een getrainde hond en geleider. De ontspanningsgroep omvatte een ontspanningssessie van 20 minuten. Beide sessies werden vier weken lang twee keer per week gehouden.
Hondentherapie
Uit het onderzoek blijkt dat de getrainde honden een bijzonder goede invloed op de kinderen hadden. Direct na elke hondensessie daalde de cortisolspiegel al aanzienlijk. Bovendien nam het cortisolgehalte in de loop van de schoolperiode bij de kinderen in de ontspannings- en controlegroepen gestaag toe. Maar de onderzoekers maten geen significante toename van cortisol bij de kinderen die in de hondengroep waren in gedeeld.
Cortisol wordt ook wel het stresshormoon wordt genoemd. Dat komt omdat het vrijkomt bij elke vorm van stress, zowel fysiek als psychologisch. Het hormoon wordt aangemaakt in de bijnieren als reactie op een angst- of stressprikkel. Cortisol vervult essentiële functies in ons lichaam zoals het reguleren van het metabolisme, de bloedsuikerspiegel en de bloeddruk. Bovendien beïnvloedt het ook het immuunsysteem en de cardiovasculaire functies.
De bevindingen zijn interessant. Want blijkbaar kunnen honden ervoor zorgen dat kinderen zich dus aanzienlijk minder onrustig of gestresst voelen. Bovendien werkt interactie met een getrainde hond nog beter dan het doen van ontspanningsoefeningen. “Het betekent dat hondensessies mogelijk goede interventies zijn die tot minder stress leiden,” concludeert Meints.
Waarom?
Een prangende vraag is natuurlijk waarom honden zo goed in staat zijn om stress te verminderen. Wat is hun ‘superkracht’? “Honden kunnen sociale steun bieden, een positieve sociale sfeer creëren en hebben een kalmerend effect,” somt Meints op. “Dit maakt waarschijnlijk deel uit van complexe en dynamische interacties tussen sociale, psychologische en biologische factoren. Kortom, honden zijn geweldige metgezellen, die goed in staat zijn kinderen te helpen.”
School
Meints hoopt dat haar bevindingen er voor zullen zorgen dat kinderen zich op school lekkerder in hun vel voelen. “Het verminderen van stressoren als het bieden van interventies kunnen hand in hand gaan,” zegt ze. “Samen kunnen ze er vervolgens voor zorgen om van school een minder stressvol plek te maken. We hopen met onze resultaten dan ook de gezondheid en het welzijn van kinderen te verbeteren.”
Hoewel de onderzoekers hebben aangetoond dat honden met succes stress bij kinderen kunnen verminderen, valt er nog genoeg op dit vlak te ontdekken. “We willen bijvoorbeeld nog meer te weten komen over de ideale hoeveelheid tijd en contact met honden,” stelt Meints. “Dan kunnen we vervolgens kijken naar een geschikte en veilige uitrol van dergelijke interventies in de praktijk.”
