Klimaatprojecties gaan tot nu toe vaak maar tot 2100. Maar hoe ziet de wereld eruit voor de kleinkinderen van onze kleinkinderen?
Ondertussen hebben we een vrij goed beeld van hoe de wereld er – onder verschillende klimaatscenario’s – tegen het einde van deze eeuw uit zal zien. Zo voorspellen wetenschappers bijvoorbeeld dat de zomers op het noordelijk halfrond tegen 2100 wel een halfjaar langer duren dan nu en kunnen wereldsteden met meer dan 4 graden Celsius zijn opgewarmd. Volgens onderzoekers in een nieuwe studie zouden we echter verder moeten kijken dan het jaar 2100. Want hoe ziet de wereld er bijvoorbeeld in 2500 uit?
2100
Veel wetenschappers hebben zich al over de langetermijneffecten van klimaatverandering gebogen. Hierdoor weten we de effecten van de almaar stijgende broeikasgassen in de atmosfeer en de daaruit voortvloeiende stijgende temperaturen en zeespiegels, maar al te goed. Maar in de meeste gevallen wordt er niet verder gekeken dan het jaar 2100. Volgens onderzoekers is het echter heel belangrijk dat we daar nu al wel over nadenken; zeker als we de klimaateffecten van elk scenario volledig willen begrijpen. “Het klimaat blijft veranderen, ook na 2100,” zegt onderzoeksleider Christopher Lyon in een interview met Scientias.nl. “We moeten ons de aarde voorstellen waarmee onze kinderen en kleinkinderen te maken kunnen krijgen, en wat we nu kunnen doen om deze rechtvaardig en leefbaar voor hen te maken.” Bovendien zullen acties die nu genomen worden, eeuwenlang implicaties hebben, vult onderzoeker Daniel Hill aan. “Niet alleen de mate waarin we nu fossiele brandstoffen verbranden, maar ook waar we huizen bouwen, welk grond we voor landbouw gebruiken of waar we bomen planten. Als we onze planningshorizon voor toekomstige klimaatverandering beperken tot 2100, kunnen we onverstandige beslissingen nemen die ons op de lange termijn veel kunnen kosten. Mogelijk kan dat zelfs schadelijk zijn voor de strategieën voor klimaatmitigatie en -adaptatie op lange termijn.”
Klimaatscenario’s
In de nieuwe studie hebben de onderzoekers daarom verder vooruit gekeken. En wel tot het jaar 2500. De onderzoekers overwogen drie verschillende klimaatscenario’s, namelijk een optimistisch scenario – waarin we wereldwijd een zeer ambitieus klimaatbeleid omarmen – maar ook twee somberdere scenario’s – waarin er niet of nauwelijks actie wordt ondernomen om de uitstoot terug te dringen en waarbij de aarde verder blijft opwarmen.
Voorspelling
Het toekomstbeeld dat de wetenschappers in hun studie schetsen, is weinig geruststellend. Want als we er niet in slagen om de doelstellingen uit het Parijse Klimaatakkoord te halen, kan de wereld in 2500 weleens onherkenbaar zijn veranderd. Tenzij de CO2-uitstoot fors daalt, zal klimaatverandering in 2500 mogelijk hebben geleid tot een onvruchtbaar Amazone-gebied.
Daarnaast zal het Amerikaanse Midwesten een tropisch klimaat hebben.
En in India zal zo heet zijn, dat het land vrijwel onbewoonbaar wordt.
Als de twee somberste klimaatscenario’s daarnaast waarheid worden, zullen de meeste vegetatie en de beste teeltgebieden zich naar de polen verplaatsen en wordt het gebied dat geschikt is voor sommige gewassen, kleiner. Maar ook al doen we er alles aan om de CO2-uitstoot terug te dringen en de opwarming van de aarde te beperken, dan alsnog voorspellen de onderzoekers dat de zeespiegel blijft stijgen, als gevolg van uitzetting en vermenging van water in opwarmende oceanen.
Gevolgen
De gevolgen hiervan zullen verstrekkend zijn. “Er is letterlijk geen plek voor arctische of subarctische flora of fauna,” benadrukt onderzoeker Ariane Burke in gesprek met Scientias.nl. Maar ook menselijke inheemse stammen of gemeenschappen zullen mogelijk het onderspit delven. “Zij staan al onder druk, maar ik kan me voorstellen dat ze onder toenemende druk zullen komen te staan als mensen en de industrie noordwaarts trekken,” zegt Burke. Bovendien worden inheemse gemeenschappen in de Amazone al geconfronteerd met dergelijke ontberingen. Denk aan illegale houtkap en mijnbouw. De voorspelde transformaties van het landschap kunnen de genadeslag betekenen.”
Cake
Van het beeld dat de onderzoekers schetsen, is nu nog nauwelijks een voorstelling te maken. Toch verzekert Lyon ons dat het vrij nauwkeurige voorspellingen zijn. “Klimaatprojecties zijn net recepten,” leg hij desgevraagd uit. “Ze zijn gebaseerd op een zeer goed wetenschappelijk begrip van hoe klimaat-‘ingrediënten’ samenwerken en reageren op veranderingen. Het toevoegen of verwijderen van broeikasgassen in de atmosfeer, is als het veranderen van de hoeveelheid van een bepaald ingrediënt in een recept. Dit betekent dat we een vrij goed beeld hebben van hoe onze ‘cake’ eruit zal zien als we teveel of te weinig ‘bloem’ of ‘suiker’ gebruiken. Hoewel we het specifieke dagelijkse weer over 100 of 500 jaar niet kunnen voorspellen, kunnen we op basis van onze kennis van hoe het klimaat werkt, wel achterhalen of het bijvoorbeeld heter, droger, natter of stormachtiger gaat worden.”
Acties
De bevindingen onderstrepen de omvang van klimaatverandering en hoe bizar anders de wereld er over enkele eeuwen uit kan komen te zien. En dat betekent dat er dringend daadkrachtige handelingen nodig zijn om het worstcasescenario te vermijden. “Dit langetermijnperspectief onderstreept echt dat we het ons niet kunnen veroorloven om klimaatverandering en de gevolgen daarvan met halve maatregelen aan te pakken,” zegt onderzoeker Julien Riel-Salvatore tegen Scientias.nl. “We moeten een multigenerationeel perspectief aannemen om de effecten volledig te begrijpen en adequate oplossingen te bedenken. Dit staat echter haaks op de meeste politieke, sociale en economische structuren. Maar onze resultaten zouden moeten leiden tot het besef dat het essentieel is om ‘groots te denken’. Niet alleen om te anticiperen op de omvang van de uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd in de komende eeuwen, maar ook hoe we om moeten gaan met de ongekende verstoringen die we nog maar net beginnen te voelen.”
De onderzoekers laten met hun studie zien hoe de wereld er niet alleen voor onze kinderen, maar ook voor de kleinkinderen van onze kleinkinderen uit kan komen te zien. “Als we klimaatprojecties na 2100 in ogenschouw nemen, zien we de volledige impact van klimaatverandering, waarin de planeet in een bijna buitenaardse omgeving verandert,” zegt onderzoeker James McKay. “Het is schokkend om te zien, maar hopelijk zal dit mensen helpen een beter geïnformeerd begrip te krijgen van wat er op het spel staat.” Door verder te kijken dan 2100, opent de studie daarnaast de deur voor onderzoekers, beleidmakers en het publiek om de volledige reikwijdte van de gevolgen van klimaatverandering te begrijpen. “Dit kan ons helpen een breder scala aan acties te overwegen,” stelt Lyon. “Denk aan meer wereldwijde samenwerking en snellere emissiereducties. Dat zal er mogelijk toe leiden dat we de slechtst denkbare toekomst kunnen afwenden.”
