Het horen van de stem van de moeder bevordert de taalontwikkeling van te vroeg geboren baby’s, toont nieuw onderzoek onder leiding van Stanford University aan.
De te vroeg geboren baby’s kregen stemopnames van hun moeder te horen. Aan het einde van het onderzoek toonden hersenscans aan dat de taalontwikkeling van de groep duidelijk was verbeterd. Bij baby’s die deze spraakopnames niet hadden gehoord, was dit verschil veel minder groot. Het was het eerste onderzoek waarin willekeurig gekozen baby’s een dergelijke behandeling kregen in de vroege ontwikkeling.
“Dit is het eerste echte bewijs dat een spraakervaring bijdraagt aan de hersenontwikkeling op deze zeer jonge leeftijd”, aldus onderzoeker Katherine Travis die docent was aan Stanford University ten tijde van het onderzoek. “Dit is een geheel nieuwe denkwijze over hoe zorg voor te vroeg geborenen kan worden aangepakt en daarbij te zorgen voor een betere taalontwikkeling.”
Achterstand taalontwikkeling
Baby’s die meer dan drie weken te vroeg geboren worden brengen vaak weken of zelfs maanden door in het ziekenhuis. Doorgaans gaan ze pas rond de uitgerekende datum naar huis. Omdat ze in het ziekenhuis liggen horen ze hun moeder veel minder praten dan als ze nog in de baarmoeder hadden gezeten. Voor ouders is het namelijk vaak niet mogelijk om dag en nacht bij het kindje in het ziekenhuis te blijven. De baby’s lopen daardoor risico op een taalachterstand. Wetenschappers vermoeden dat een verminderde blootstelling aan stemgeluid in de vroege levensfase bijdraagt aan dit probleem. Daarom kregen de baby’s vaker de stem van hun moeder te horen door middel van geluidsopnames. In totaal twee uur en veertig minuten per dag in de laatste weken van hun ziekenhuisverblijf.
Alhoewel dit vrij kort was, zagen de onderzoekers duidelijk meetbare verschillen in de taalontwikkeling. “Het is indrukwekkend dat iets vrij kleins een groot verschil lijkt te maken”, zegt Melissa Scala, inmiddels hoogleraar kindergeneeskunde en werkzaam bij het Lucile Packard-kinderziekenhuis.
Gehoor ontwikkelt zich in de baarmoeder
Normaalgesproken duurt de zwangerschap zo’n 40 weken. Zo rond de 24 weken begint het gehoor van het ongeboren kind. Naarmate het kindje groeit, zet de baarmoederwand uit en wordt hij ook dunner. Hoe langer de zwangerschap duurt, hoe meer geluiden het kind bereiken, waaronder die van de moeder. Uit eerder onderzoek bleek bovendien al dat ongeboren baby’s die de hele zwangerschap in de buik bleven zitten, bij geboorte de stem van hun moeder al herkenden en de klanken van de moedertaal verkiezen boven andere talen.
De 46 baby’s in het onderzoek werden allen meer dan acht weken te vroeg geboren. Ze konden aan het onderzoek deelnemen als zich verder geen medische problemen voordeden en ze niet op de intensive care voor baby’s lagen. De baby’s in het onderzoek hadden geen aangeboren afwijkingen. Ze kregen geluidsopnames te horen van hun moeder die een hoofdstuk voorlas uit Paddington Bear, een Engels kinderboek dat veel vertaald is. De baby’s kregen dit ’s nachts te horen, zodat ouders met hun gedrag het onderzoek niet verstoorden.
Aan het eind van het onderzoek kregen de premature baby’s een gezondheidscontrole door middel van een hersenscan. De scans omvatten beeldvorming van de fasciculus arcuatus aan beide kanten van de hersenen. Dit hersengebied bevat grote bundels zenuwvezels die helpen bij het verwerken en het begrijpen van geluid. De linker fasciculus arcuatus is gespecialiseerd in taalverwerking.
Veranderingen in een belangrijke taalroute
Op hersenscans zagen de onderzoekers een aantoonbaar verschil in de witte stof in de linker fasciculus arcuatus: deze taalverwerkingsroute was verder ontwikkeld bij de baby’s die in de behandelgroep zaten dan bij de baby’s in de controlegroep. De rechter fasciculus arcuatus werd minder beïnvloed door de behandeling, wat logisch is met de bekende verschillen in hoe de twee hersenhelften spraak verwerken, zeggen de wetenschappers.
Onderzoeker Travis: “Ik was verrast door hoe sterk het effect was. Dat we zo vroeg verschillen in hersenontwikkeling kunnen zien, daaruit blijkt dat wat we in het ziekenhuis doen ertoe doet, blootstelling aan spraak is belangrijk voor de hersenontwikkeling.” Of deze methode ook werkt voor baby’s met medische complicaties willen de wetenschappers nog onderzoeken.
Ze hoopt dat ouders zich aangemoedigd voelen door de nieuwe inzichten. “Op deze manier kan de baby, zelfs als ze er niet zo vaak bij kunnen zijn als ze zouden willen, hen toch horen en weten dat ze er zijn”, zei ze. “En de ouders dragen nog steeds bij aan de hersenontwikkeling van de baby.”
