In 1967 verscheen er een paper, waarin kritiek werd geuit op het feit dat suiker cardiovasculaire problemen zou veroorzaken. Nu blijkt dat de suikerindustrie de Harvard-professoren betaalde om bepaalde nadelen te bagatelliseren. Het desbetreffende paper is na 1967 nog decennialang geciteerd in veel andere papers.
Het tweedelige paper verscheen in 1967 in de New England Journal of Medicine met als titel ‘Dietary Fats, Carbohydrates and Atheroscelortic Disease‘. Twee auteurs – Mark Hegsted en Robert McGandy – kregen samen 6.500 dollar van de Sugar Research Foundation. Dat is anno 2016 zo’n 50.000 dollar. De helft ontving het duo vooraf, de andere helft na publicatie. De auteurs gaven verzadigde vetten en cholesterol de schuld van cardiovasculaire problemen, maar wezen niet naar suiker.
De auteurs zijn inmiddels overleden. “Waarom het er dan toe doet? Omdat de suikerindustrie het onderzoek beïnvloedde”, zegt co-auteur Cristin Kearns, die onderzoek deed naar het zogenoemde ‘Project 226’. Iedereen had een hoge pet op van de Harvard-wetenschappers, waardoor de resultaten werden geaccepteerd. Het leidde er uiteindelijk toe dat steeds meer wetenschappers vet en cholesterol gingen onderzoeken, in plaats van suiker. Fabrikanten bleven suikers toevoegen aan vetarm voedsel, omdat tot de jaren tachtig bewijs ontbrak. En dat terwijl de Harvard-wetenschappers in de jaren zestig hier al wel van op de hoogte waren.
Uit een recent onderzoek blijkt dat iemand die veel suiker eet een drie keer zo grote kans heeft om te sterven aan cardiovasculaire problemen.
Een groot probleem
Dit is niet de eerste keer dat er betaald wordt om onderzoeksresultaten af te zwakken. Vijftig jaar geleden waren wetenschappers minder transparant over wie er betaalde voor wetenschappelijk onderzoek. Tegenwoordig is het iets lastiger, maar nog steeds wordt onderzoek beïnvloed. “Er worden geen gegevens meer verzonnen, maar de beïnvloeding is veel subtieler”, zegt Andy Bellatti, mede-oprichter van Dietitians for Professional Integrity. “Bijvoorbeeld de manier waarop een onderzoeksvraag wordt samengesteld.”
Lastig onderzoek
Daarnaast is het goed om te weten dat onderzoek naar voedsel enorm lastig is. Toch denkt de gemiddelde burger dat het heel makkelijk is om gezond te eten. Dit komt o.a. door foodbloggers die doelbewust vijanden kiezen, zoals suiker en vet. Angstmakerij, maar de gemiddelde Nederlander en Belg slikken deze blogs als zoete koek. “Er is verrassend weinig echt bewijs voor de bewering dat suiker zo slecht is,” zegt Huib Stam van het boek ‘Suiker: het zoete vergif‘. “We worden dik van te veel voedsel en drank, niet alleen van suiker. Ook is suiker, zeker als het met mate wordt geconsumeerd, niet verslavend zoals drugs dat zijn. Het veroorzaakt ook niet direct diabetes type 2, hartaanvallen en kanker. Heel veel van de populaire aanklachten tegen suiker zijn feitelijk onbewezen.”
Waar onderzoek naar roken vrij rechttoe rechtaan is – roken is altijd slecht, stop met het roken van sigaretten – geldt dat niet voor voedsel. Suiker en vet hebben goede en slechte eigenschappen. Daarnaast kan een mens niet zomaar stoppen met het eten van suiker en vet. Kortom: in plaats van suiker en vet bestempelen als vijanden, is het beter om op zoek te gaan naar betere eetpatronen.
Topje van de ijsberg?
Misschien is dit het topje van de ijsberg. De samenwerking met de Harvard-wetenschappers was het 226ste project van de suikerstichting in 1965. “Er zit dus nog veel meer in”, aldus Kearns.