Wij mensen zijn zoetekauwen. Niets lekkerder dan een stuk taart, chocolade of bij deze temperaturen een ijsje. Maar al die toegevoegde suikers zijn vrij slecht voor je. Zelfs op celniveau dragen ze bij aan veroudering. Dat betekent ook goed nieuws: je kunt de biologische klok een stukje terugdraaien via gezonde voeding.
Dat schrijven Amerikaanse onderzoekers, die een verband vonden tussen een gezond dieet vol vitamines en mineralen en de biologische leeftijd op celniveau. Ze keken naar de invloed van drie verschillende gezonde eetpatronen op de zogenoemde epigenetische klok, een biochemische test die zowel gezondheid als leeftijd kan inschatten. De resultaten waren duidelijk: hoe gezonder de voeding, hoe jonger de cellen. En wellicht verrassend: zelfs als mensen overwegend gezond aten, bleek elke gram toegevoegde suiker te leiden tot een toename van hun biologische leeftijd.
De kracht van gezonde voeding
“De diëten die we onder de loep hebben genomen, sluiten aan bij de bestaande richtlijnen voor het voorkomen van ziekten en het bevorderen van de gezondheid. Vooral de kracht van antioxidanten en ontstekingsremmende voedingsstoffen komt hierin sterk naar voren”, legt hoofdonderzoeker Dorothy Chiu uit. “Het is bemoedigend om te zien hoe het opvolgen van deze aanbevelingen ervoor kan zorgen dat iemand een jongere cellulaire leeftijd krijgt in vergelijking met zijn chronologische leeftijd.”
De schade van suiker
Deze studie is een van de eerste die een verband laat zien tussen toegevoegde suiker en celveroudering, en de eerste die dit verband onderzoekt bij een diverse groep vrouwen – zowel zwart als wit – van middelbare leeftijd. “We wisten al dat een hoge suikerinname gelinkt is aan een verslechterde metabolische gezondheid en vroege tekenen van ziekte, misschien wel meer dan wat voor andere dieetfactor dan ook”, zegt onderzoeker Elissa Epel. “Nu zijn we nog meer over dit verband te weten gekomen. Versnelde epigenetische veroudering blijkt hieraan ten grondslag te liggen. Het is waarschijnlijk een van de vele manieren waarop overmatige suikerinname de gezonde levensduur beperkt.”
Grote verschillen
Voor de studie analyseerden onderzoekers voedselverslagen van ruim 340 zwarte en witte vrouwen uit Noord-Californië met een gemiddelde leeftijd van 39 jaar. De gemiddelde toegevoegde suikerinname per dag lag in deze groep op 61,5 gram, maar er was veel verschil tussen de deelnemers. Er was iemand bij die slechts 2,7 gram suiker per dag extra innam, terwijl er ook een zoetekauw was die liefst 316 gram aan dagelijkse suikers naar binnen werkte. Na een analyse van speekselmonsters rolden er biologische leeftijden uit de test die werden vergeleken met de werkelijke leeftijd van de deelnemers.
Vitamines en vezels
De onderzoekers beoordeelden de diëten van de vrouwen om te zien in hoeverre ze leken op een mediterraan dieet, rijk aan ontstekingsremmende voedingsmiddelen, en vervolgens op een dieet dat gelinkt is aan een lager risico op chronische ziekten. Uiteindelijk gaven ze de diëten van de deelnemers een Epigenetic Nutrient Index (ENI), een score gebaseerd op voedingsstoffen die verband houden met ontstekingsremmende processen, DNA-onderhoud en -herstel. Dit zijn onder andere vitamine A, C, B12 en E, foliumzuur, selenium, magnesium, voedingsvezels en isoflavonen.
De gezonde diëten leidden duidelijk tot een lagere epigenetische leeftijd, waarbij het mediterrane dieet het meeste effect had. Maar zelfs bij proefpersonen die niet gezond aten, was het eten van toegevoegde suikers duidelijk gelinkt aan versnelde biologische veroudering.
Tijd voor een gezonder eetpatroon
“De focus op voedingsmiddelen die rijk zijn aan essentiële voedingsstoffen en weinig toegevoegde suikers bevatten, kan een nieuwe manier zijn om mensen te motiveren goed te eten voor een langer en gezonder leven”, stelt onderzoeker Barbara Laraia van UC Berkeley.
En dat loont de moeite: wie maar 10 gram toegevoegde suiker per dag minder eet, kan zijn biologische leeftijd al met bijna 2,5 maand verlagen. Een prima reden om toch dat ijsje even over te slaan vandaag.
