De ontdekking toont volgens de onderzoekers aan dat de invloed van de mens op het milieu nog groter is dan gedacht.
Het is al langer bekend dat menselijke vervuiling zelfs de meest afgelegen uithoeken van de wereld bereikt. Zo zijn er bijvoorbeeld op de hoogste toppen van de Himalaya, op Antarctica en in de diepzee microplastics aangetroffen. Maar kleine stukjes plastic zijn niet de enige verontreiniging die ongerepte gebieden binnendringt. Onderzoekers hebben nu namelijk ook lood ontdekt in afgelegen gletsjers.
Lood
Onderzoekers bestudeerden ijskernen uit de Guliya-ijskap, die zich in het noordwesten van Tibet bevindt op een hoogte van ongeveer 6.700 meter boven zeeniveau. Ze analyseerden loodisotopen in met stof gevulde monsters. En dat leidde tot een verrassende ontdekking: ze constateerden een duidelijke verandering in de loodgehaltes in het milieu, zo beschrijven ze in het vakblad Communications Earth & Environment.
Menselijke activiteiten
Door nauwkeurigere gegevens te verzamelen over wat een natuurlijke loodbasislijn is, kunnen onderzoekers beter begrijpen hoe sterk de menselijke invloed op het milieu is. “Hoewel er kleine hoeveelheden lood uit de aardkorst komen, is het grotere probleem het lood dat door menselijke activiteiten in het milieu terechtkomt”, zegt onderzoeksleider Roxana Sierra-Hernandez. “Onze loodisotopenmonsters stammen uit ongeveer 36.000 jaar geleden, een periode waarin we weten dat geen enkele beschaving lood gebruikte. Dit betekent dat veel van wat we hebben gevonden van natuurlijke oorsprong is. Met dit onderzoek kunnen we nu het lood van menselijke oorsprong identificeren en het moment bepalen waarop het zijn sporen in de regio heeft achtergelaten.”
Vervuiling
Het betekent dat zelfs ogenschijnlijk ongerepte gletsjers niet alleen vervuild zijn met microplastics, maar dus ook met antropogeen lood. Dit is in de lucht gebracht door verschillende menselijke activiteiten, zoals de de verbranding van fossiele brandstoffen (vooral steenkool), industrieel gebruik en in het verleden door het gebruik van loodhoudende benzine. De deeltjes en gassen die lood bevatten, worden vervolgens door de wind over grote afstanden vervoerd. Wanneer deze deeltjes neerslaan, bijvoorbeeld tijdens sneeuwval, komen ze uiteindelijk in de gletsjers terecht, waar ze kunnen worden opgesloten in het ijs.
Industriële Revolutie
Hoewel de hoeveelheid lood in ijskernmonsters uit het begin van de Industriële Revolutie toenam, werd er vanaf 1974 een opvallende verandering in de herkomst van het lood opgemerkt. Dit was het moment waarop regelgevende instanties in de Verenigde Staten strenge emissievoorschriften begonnen in te voeren om gevaarlijke blootstelling aan het metaal te verminderen. “Hoewel dit zorgde voor een afname in het gebruik van bepaalde soorten benzine in sommige landen, bereikten andere bronnen van loodemissies later hun hoogtepunt”, vertelt Sierra-Hernandez.
Afkomst
Dankzij de gevoeligheid van de gebruikte instrumenten en modellen slaagden de onderzoekers er ook in om het type vervuiling waar het lood vandaan kwam, te onderscheiden. Ze ontdekten dat tot 2007 Chinese benzine de belangrijkste bron van lood was. Deze emissies namen daarna af, terwijl de emissies van kolen en lood-zinkertsen toenamen.
Smelt
De onderzoekers waarschuwen dat de smelting van gletsjers door de opwarming van de aarde ervoor kan zorgen dat deze vervuilende stoffen opnieuw in het milieu terechtkomen. “Wanneer een gletsjer smelt, kan die vervuiling in nabijgelegen rivieren belanden”, legt Sierra-Hernandez uit. Als dat gebeurt, is dat heel zorgelijk. Miljoenen mensen zijn namelijk afhankelijk van de gletsjers op het Tibetaanse Plateau voor drinkwater. Kortom, mensen in het gebied worden niet alleen bedreigd door de terugtrekkende gletsjers en dalende waterniveaus als gevolg van de opwarming van de aarde, maar ook door vervuiling van hun drinkwater.
Gezondheidsproblemen
Hoe ernstig dat is? Langdurige blootstelling aan dit zware metaal kan schadelijk zijn voor de gezondheid. Dit geldt zowel voor inname via besmet voedsel of water, als voor inademing. Het is bekend dat het kan leiden tot diverse gezondheidsproblemen, zoals kanker, hart- en vaatziekten en vruchtbaarheidsproblemen.
Het onderzoek toont onomstotelijk aan dat door menselijke activiteiten zelfs de meest afgelegen plekken op aarde vervuild zijn geraakt. Het werk laat een aanzienlijke verandering zien in de bronnen van lood over de afgelopen eeuwen en toont aan hoe lokale vervuiling wereldwijd verspreidt. De onderzoekers benadrukken dat dit een probleem is dat niet door één land alleen kan worden opgelost. “Politici moeten zich bewust zijn dat lood nog steeds een risico vormt”, concludeert Sierra-Hernandez. “Ze zouden beleid moeten ontwikkelen om verdere uitstoot te voorkomen, of het nu afkomstig is van kolen of benzine.”
