Wetenschappers hebben ontdekt dat op het supercontinent Gondwana een enorm gebergte te vinden was. En erosie van dat 2500 kilometer lange gebergte droeg bij aan een explosie van leven die zo’n 600 miljoen jaar geleden plaatsvond.
Het gebergte liep van het westelijke deel van wat nu Afrika is naar het noordoosten van wat nu Brazilië is. Zowel Afrika als Brazilië maakten in die tijd deel uit van het supercontinent Gondwana. Het gebergte moet qua schaal vergelijkbaar zijn geweest met de Himalaya’s en had een lengte van zo’n 2500 kilometer.
Erosie
“Net zoals de Himalaya’s erodeerde dit gebergte heel sterk, omdat het zo groot was,” legt onderzoeker Daniela Rubatto uit. De sedimenten spoelden in de oceanen en vormden de noodzakelijke ingrediënten voor de explosie van leven die in die tijd plaatsvond. “Wetenschappers hebben lang gespeculeerd over dat zo’n groot gebergte de oceanen ‘gevoed’ moet hebben, omdat het leven in die tijd zo goed gedijde en de samenstelling van de oceanen in die tijd veranderde en nu hebben we het gebergte eindelijk gevonden.”
Wortels
“Hoewel de bergen al lang niet meer bestaan, vertellen de gesteenten die de wortels van de bergen vormden het verhaal van dit gebergte,” vertelt onderzoeker Joerg Hermann. Het gebergte ontstond toen twee continenten met elkaar in botsing kwamen. Tijdens die botsing werden gesteenten uit de korst naar honderd kilometer diepte geduwd. Daar zorgden de hoge temperaturen en druk voor de totstandkoming van nieuwe mineralen. Toen de bergen erodeerden, kwamen de ‘wortels’ – te zien op de foto bovenaan dit artikel – weer aan het oppervlak. En die wortels – aangetroffen in Mali en het noordoosten van Brazilië – hebben de onderzoekers nu bestudeerd. Uit een analyse blijkt dat de gesteenten van vergelijkbare leeftijd waren en op vergelijkbare diepte ontstaan waren.
Gondwana was een supercontinent op het zuidelijk halfrond. Onder meer het moderne Antarctica, Zuid-Amerika en Afrika maakten deel uit van het continent. Het supercontinent begon ongeveer 160 miljoen jaar geleden uit elkaar te vallen. Wie denkt dat supercontinenten iets uit het verleden is, heeft het mis. Onderzoeken wijzen erop dat in de toekomst weer supercontinenten zullen ontstaan.