Uit nieuw onderzoek blijkt dat sommige steden langs de Pacifische kust véél ouder zijn dan eerder werd gedacht. De onderzoekers komen tot deze conclusie nadat ze verschillende gebieden vanuit de lucht hebben gescand.
De Australische wetenschappers richtten zich voor het onderzoek op het eiland Tongatapu, dat onderdeel uitmaakt van Tonga. Voor het onderzoek hebben ze meerdere archeologische vindplaatsen vanuit de lucht gescand, waaronder het stedelijk gebied van Mu’a – de oude hoofdstad van Tonga. Uit het onderzoek blijkt dat de stad waarschijnlijk 700 jaar ouder is dan eerder werd gedacht. Wetenschapper Phillip Parton heeft meegewerkt aan het onderzoek. Hij vertelt aan Scientias.nl: “voorheen was het erg moeilijk om onderzoek te doen naar dit gebied, omdat dit vaak vanaf de grond moest gebeuren. Tijdens dit soort onderzoeken zorgen vooral de dichte jungles voor problemen; het onderzoeken is erg tijdrovend en door de dichtheid van de jungle kan je weinig zien. Voor dit onderzoek hebben we het gebied met een laser gescand – wat ook duur is. Echter is dit goed te verantwoorden, omdat de verkregen data veel meer toepassingen kent. We zijn dan ook dankbaar dat onze partners in Tonga ons toestonden om deze data te gebruiken voor wetenschappelijk onderzoek.”
Veel ruimer
Uit het onderzoek blijken al meteen een groot aantal verschillen met steden zoals we die in Europa kennen. Parton licht toe: “De steden verschillen vooral in populatiedichtheid en grootte. De populatiedichtheid van de grootste Tongaanse stad was ongeveer zes inwoners per hectare. Voor Europese steden in de middeleeuwen lag dit getal meer rond de 200 à 300 inwoners per hectare. Het grootste verschil dat een bezoeker van een Tongaanse stad zou opvallen was vooral het feit dat Tongaanse steden veel ruimer in waren gedeeld. De economie en levensstijl van de inwoners was ook niet bijzonder gecommercialiseerd, wat betekent dat je er geen winkels aan zou treffen – alhoewel gildes destijds wel bestonden.” Het onderzoek is gepubliceerd in het blad Journal of Archaeological Method and Theory.
Veldwerk
Voor het onderzoek hebben de wetenschappers dus gebruik gemaakt van een moderne laser om het gebied in kaart te brengen. Ze hebben deze data vervolgens gecombineerd met traditioneel archeologisch veldwerk dat -als vanzelfsprekend- plaatsvond op de grond. Parton legt uit: “De datering zelf is afkomstig van (lokale, red.) opgravingen, waarbij houtskool werd aangetroffen. De opgravingen vonden plaats op plekken waar vroeger huizen op heuvels stonden. Uit de koolstofdatering naderhand bleek dat deze huizen waarschijnlijk in het jaartal 300 waren gebouwd – en dus niet in het jaartal 1000 zoals eerder werd gedacht. Deze originele hypotheses zijn destijds gemaakt met behulp van dateringsmethoden uit de jaren ’70 en ’80, en hadden het nadeel dat ze ruimte lieten voor zeer grote foutmarges.”
Volksverhalen
De resultaten van het onderzoek zijn significant, omdat deze ons meer kunnen vertellen over de oude beschavingen die in het Pacifische gebied leefden. Parton sluit af: “Het feit dat we deze informatie nu in handen hebben, helpt ons enorm om meer te weten te komen over vroege Pacifische samenlevingen. Voor ons vervolgonderzoek is het dan ook belangrijk om meer te weten te komen over hoe de leefsystemen precies tot stand zijn gekomen. Daarnaast willen we ook achterhalen hoe de krimp- en groeicirkels verliepen in het gebied. Via de mondelinge traditie van de huidige lokale bevolking kan hiervan al veel onderzocht worden; er is genoeg informatie om de afgelopen 500 jaar te verslaan. Uiteindelijk willen we deze verhalen versterken met nieuwe informatie die op een archeologische manier verkregen is.”
