Wil je je organen ‘jong’ houden? Heroverweeg dan nog eens goed je levensstijl.
Je geboortedatum komt mogelijk niet overeen met de leeftijd van verschillende organen in je lichaam. Dat stellen onderzoekers in een nieuwe studie. Bovendien blijken verschillende organen ook nog eens verschillende leeftijden te kunnen hebben. Sommige verouderen namelijk een stuk sneller dan andere. En dat heeft met name te maken met je levensstijl.
Studie
In de studie bogen de onderzoekers zich over bloed, ontlasting, foto’s en fitnessresultaten van ruim 4000 mensen tussen de 20 en 45 jaar (52 procent vrouw en 48 procent man). In totaal werden er 403 eigenschappen gemeten. Het onderzoeksteam bestudeerde onder andere de stofwisseling, het immuunsysteem, de lichaamssamenstelling, de fysieke fitheid en de darmflora. Met behulp van statische modellering en andere technieken probeerden ze vervolgens de biologische leeftijd van verschillende organen te bepalen. “Ons doel was om de verouderingssnelheid van de organen te meten,” legt onderzoeker Moming Zhou in gesprek met Scientias.nl uit. En dat in tegenstelling tot eerdere onderzoeken niet onder ouderen die veelal aan chronische ziekten lijden, maar onder jonge en gezonde volwassenen, waarbij het verouderingsproces nog grotendeels onbekend is.
Meerdere ‘klokken’
Vanwege het verschil in geslachtsspecifieke eigenschappen, werden de deelnemers verdeeld in twee groepen: mannen en vrouwen. Op basis van de bevindingen werden hun organen vervolgens geclassificeerd als ouder of jonger dan hun echte leeftijd. Het leidt tot een opvallende conclusie. Want hoewel we allemaal wel van de ‘biologische klok’ hebben gehoord, ontdekt het team dat ons lichaam in feite meerdere ‘klokken’ heeft, die sterk variëren op basis van factoren zoals genetica en levensstijl.
Verschillende snelheden
Het betekent dat sommige organen in je lichaam sneller verouderen dan andere. Verrassend? Deels. “We weten bijvoorbeeld al dat de dominante hand sneller veroudert dan de andere,” stelt Zhou. “Ook onze huid veroudert op verschillende delen van ons lichaam anders. Zo ontstaan vaak in de nek de eerste rimpels.” Volgens Zhou is het echter ook heel belangrijk dat we beter inzicht krijgen in de ‘leeftijd’ van verschillende organen. “Veroudering is een belangrijke risicofactor voor veel ziekten, zoals hart- en vaatziekten en neurodegeneratieve aandoeningen,” legt hij uit. “Als we deze ziekten beter willen voorspellen, moeten we al in een vroeg stadium weten welk deel van het lichaam disfunctioneert. En de biologische leeftijd van bepaalde organen licht daarbij een tipje van de sluier op.”
Factoren
De onderzoekers ontdekten dat er aan de biologische leeftijd van verschillende organen verschillende zaken ten grondslag liggen. En sommige waren eigenlijk wel te verwachten. Zo blijkt dat de snelheid waarmee verschillende organen verouderen deels afhankelijk is van de levensstijl. “Er bestaan veel gevestigde factoren die de veroudering van organen beïnvloeden,” zegt Zhou. “Zo heeft roken zijn weerslag op de longen en drinken op de lever. De meeste factoren zijn echter niet specifiek gericht op één orgaan, ze beïnvloeden alleen primair één orgaan. Vervolgens breiden de effecten zich uit naar andere lichamelijke systemen.”
Darmflora en de nieren
Hoewel de onderzoekers wel hadden verwacht dat bijvoorbeeld een gezond gewicht en een goede conditie een positief effect op organen zouden hebben, waren ze verrast door andere bevindingen. Zo duidt een diverse darmflora op een jongere darm. Maar, tegelijkertijd ligt de biologische leeftijd van de nieren hierdoor een stuk hoger. “Het lijkt er dus op dat de nierleeftijd en de darmleeftijd negatief gecorreleerd zijn,” aldus Zhou.
Verklaring
Een verklaring hiervoor is dat een diverse samenstelling van het geheel aan micro-organismen in de darm ervoor zorgt dat de nieren harder moeten werken. Omdat de nieren in dit geval zwaarder worden belast, verouderen ze vervolgens een stuk sneller. “Het lijkt erop dat het een afweging is om verschillende functionerende systemen in evenwicht te brengen,” zegt Zhou. Bovendien leidt deze observatie tot een heel nieuw perspectief op de veroudering van organen. “Voordat we deze negatieve correlatie tussen darm- en nierveroudering ontdekten, hadden we verwacht dat de factoren die veroudering beïnvloeden of gunstig of schadelijk zijn,” legt Zhou uit. “Maar onze resultaten suggereren echter dat het niet zo zwartwit is. Dit laat zien dat we eigenlijk nog veel niet weten, waaronder de interacties tussen organen tijdens veroudering. Ik hoop dat we hier in de toekomst meer over zullen leren.”
Een prangende vraag is natuurlijk hoe we onze organen zo ‘jong’ mogelijk kunnen houden. “Over het algemeen meer bewegen en minder eten,” zegt Zhou desgevraagd. Al is meer onderzoek nodig om er het fijne van te weten. Zo zijn de onderzoekers van plan regelmatig contact op te nemen met de studiedeelnemers om de ontwikkeling van veroudering te volgen en hun bevindingen te valideren. Vervolgens is het doel om de kenmerken van veroudering verder te classificeren en de interacties tussen organen beter te bestuderen. “We zullen meer gegevens gaan verzamelen over voeding en levensstijl,” vertelt Zhou. “Uiteindelijk hopen we de verouderingsprocessen van elk orgaan te kunnen verbinden met specifieke voeding, activiteiten en andere factoren.”
