Natuurliefhebbers op sociale media kunnen een belangrijke rol spelen bij de bescherming van bedreigde diersoorten. Dat blijkt uit onderzoek naar de populariteit van de caracal, een kleine wilde kat met kenmerkende oortjes, op Facebook en Instagram.
Het onderzoek, uitgevoerd door wetenschappers van de Universiteit van Kaapstad en gepubliceerd in het vakblad Environmental Communication, laat zien hoe sociale media kunnen worden ingezet om natuurbehoud onder de aandacht te brengen, onder meer in verstedelijkte gebieden. De onderzoekers ontdekten dat de caracal, met een uiterlijk dat lijkt op dat van een huiskat, veel volgers aantrekt. Deze interesse merkten zij op tijdens het Urban Caracal Project, een initiatief om de impact van verstedelijking op caracals in het Zuid-Afrikaanse Kaapstad te onderzoeken. “Het gebruik van een esthetische diersoort als de caracal is een effectieve manier om de aandacht van het publiek te trekken en het belang van het behoud van wilde dieren in de stad over te brengen”, zeggen Gabriella Leighton en Laurel Serieys, mede-auteurs van de studie.
Wereldwijde zoekinteresse is sterk toegenomen
Sinds de lancering van het Urban Caracal Project, dat een sterke aanwezigheid heeft op sociale media, is de wereldwijde zoekinteresse naar het woord ‘caracal’ enorm toegenomen, veel meer dan bij een vergelijkbare Afrikaanse kat, de serval. Dit suggereert dat het project effectief heeft bijgedragen aan de bekendheid van de caracal. Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat de online populariteit van de caracal samenhangt met toenemende publieke betrokkenheid bij natuurbescherming. Via WhatsApp en sociale media ontvangen de onderzoekers nu vaker meldingen van waargenomen of dode caracals. Deze gegevens helpen bij het in kaart brengen van bedreigingen voor de soort, zoals verkeersongelukken en vergiftiging. Dit wijst erop dat het publiek steeds meer betrokken raakt bij het welzijn van deze dieren.
Publieke betrokkenheid
De onderzoekers benadrukken dat publieke betrokkenheid essentieel is voor het behalen van natuurbehoudsdoelen, vooral in verstedelijkte biodiversiteitshotspots. In Zuid-Afrika wordt de caracal vaak gezien als ongedierte, maar dit onderzoek laat zien hoe sociale media de perceptie van bepaalde dieren en het belang van stedelijke ecologie onder de aandacht kunnen brengen. “Dit onderzoek draagt bij aan ons begrip van de verschillende manieren waarop het publiek kan deelnemen aan de wetenschap. Het laat zien hoe charismatische soorten kunnen bijdragen aan het behoud en het publieke bewustzijn van biodiversiteit in stedelijke gebieden”, aldus de onderzoekers.
Het Urban Caracal Project heeft nu meer dan 16.800 volgers op Facebook en 7.300 op Instagram, wat hen de status van ‘micro-influencer’ verleent. Er is dus, ondanks het voorlopige succes, nog veel ruimte om te groeien. De volgers zijn voornamelijk Zuid-Afrikaans, maar komen ook uit landen als het Verenigd Koninkrijk, India en de Verenigde Staten.
Charismatische diersoorten als ‘vlaggenschip’
Al met al biedt dit onderzoek veelbelovende inzichten in de manier waarop sociale media kunnen worden ingezet om het publiek te betrekken bij natuurbescherming, zelfs in dichtbevolkte stedelijke gebieden. De onderzoekers hopen dat hun bevindingen andere projecten inspireren om op soortgelijke wijze de bescherming van bedreigde dieren te ondersteunen. Op deze manier willen zij niet alleen caracals beschermen, maar ook andere diersoorten. “Door charismatische diersoorten als ‘vlaggenschip’ in te zetten, kunnen we een positieve impact hebben op het behoud van biodiversiteit, zelfs in sterk verstedelijkte gebieden”, luidt het.
