De aarde warmt op en we weten allang dat dat niet zonder gevolgen blijft voor mens en dier. Sommige soorten weten zich aan te passen of migreren naar prettiger oorden, maar er zijn er ook een aantal waarvan de populaties gewoonweg instorten. De sneeuwkrab is daar een treurig voorbeeld van.
Van de grote groep sneeuwkrabben in de Beringzee bij Alaska is niet veel meer over. Daarmee is natuurlijk niet gezegd dat dit door klimaatverandering komt. Om die conclusie te kunnen trekken, deed een team van mariene biologen van de Amerikaanse National Oceanic and Atmospheric Administration onderzoek naar de hoeveelheid ijs, de temperatuur op de zeebodem, de algenbloei onder het zee-ijs en de samenstelling van Arctische soorten tussen 1972 en 2022.
Dramatische daling
Eerder onderzoek heeft aangetoond dat het aantal sneeuwkrabben in de Beringzee de afgelopen jaren dramatisch is gedaald. Ooit floreerde de soort, maar volgens sommige ramingen is de populatie met 10 miljard afgenomen tussen 2018 en 2021. En de onderzoekers zijn nu voor 98 procent zeker dat dit komt door klimaatverandering, schrijven ze in Nature.
Ze ontdekten dat het door de temperatuurstijging voor jonge krabben veel moeilijker is om te overleven tot ze volwassen zijn. Eerder was dat veel makkelijker omdat de jonge dieren in water leefden dat zo koud was dat roofdieren hen niet konden bereiken. De lage temperaturen die daarvoor nodig zijn, werden gevonden in steenkoude poelen op de zeebodem. Maar in de afgelopen decennia zijn die poelen zoveel warmer geworden dat ze roofdieren niet meer afschrikken en ze dus de sneeuwkrabben lekker oppeuzelen.
Mariene hittegolven en de krabziekte
Wat ook opvalt is dat snelle dalingen van de populaties sneeuwkrabben samenvielen met mariene hittegolven in het gebied en die worden eveneens veroorzaakt door klimaatverandering. Daarbij nam de hoeveelheid Pacifische kabeljauw in dezelfde periode juist toe. En laat deze vis nu net de belangrijkste predator zijn van de jonge sneeuwkrabben. Tenslotte sloeg ook de bittere krabziekte harder om zich heen. Dat gebeurt volgens de onderzoekers vooral tijdens warmere periodes. De ziekte kan dodelijk zijn voor de dieren.
Al met al, zijn er dus een heleboel aanwijzingen dat de sneeuwkrabben massaal het loodje leggen door de opwarming van de aarde. Dat ze door het warmere oceaanwater levend gekookt worden, zoals sommigen beweren, is echter ook weer niet waar. De sneeuwkrab is simpelweg het slachtoffer van een aantal vervelende omstandigheden, die worden veroorzaakt door de oplopende temperatuur van het zeewater, met name op grote diepte. De verwachting is dat dit in de toekomst alleen maar erger wordt voor die arme sneeuwkrabjes.
De sneeuwkrab is natuurlijk lang niet de enige soort die bedreigd wordt door klimaatverandering. Van het koraal tot de ijsbeer en van de polen tot de tropische regenwouden, een groot deel van de aarde en haar ecosystemen puft en steunt onder de oplopende temperaturen. Uiteindelijk zou een op de zes soorten in de loop van deze eeuw verdwijnen als gevolg van de opwarming. Vooral dieren en planten in Zuid-Amerika worden zwaar getroffen, terwijl soorten in Noord-Amerika juist het minste risico lopen.
Enkele voorbeelden: de gouden (of rode) pad uit Costa Rica is al in 2004 waarschijnlijk uitgestorven, vermoedelijk door de opwarming en veranderende neerslagpatronen. En natuurlijk de ijsbeer. We kennen allemaal de plaatjes van uitgemergelde beren, zielig drijvend op een ijsschots. Door het smelten van het zee-ijs wordt hun leef- en jaaggebied rap kleiner. Ook de pinguïns, nog zo’n soort die het graag een beetje koud heeft, worden met uitsterven bedreigd. Maar niet alleen op de polen ook in warmere gebieden hebben ecosystemen het moeilijk. Zo krimpt bijvoorbeeld het leefgebied van de berggorilla in hoog tempo door de opwarming, die ook neerslagpatronen beïnvloedt.
