De atmosfeer warmt trager op doordat er meer hitte door de oceaan wordt vastgehouden.
Dat schrijven onderzoekers in het blad Nature. Het is voor het eerst dat er onderzoek is gedaan naar de wijze waarop het smelten van de Antarctische ijskap het toekomstige klimaat beïnvloedt. “De opwarming zal niet zo snel zo erg zijn als we dachten,” aldus onderzoeker Ben Bronselaer.
Model
Bronselaer en collega’s baseren hun conclusie op simulaties. Ze maakten daarbij gebruik van het meest actuele klimaatmodel en pasten het zo aan dat ook de smeltende ijskappen een rol speelden. Het had grote gevolgen voor de wereldwijde temperatuur. Wanneer het model ook rekening hield met het smeltwater afkomstig van de Antarctische ijskap bleek de wereldwijde temperatuur minder snel te stijgen. Als in het model geen Antarctisch smeltwater werd meegenomen, voorspelde het onder het RCP8,5-scenario een opwarming van 2 graden Celsius in 2053. Maar wanneer het model wél rekening hield met het smeltwater, bleken we diezelfde mate van opwarming pas in 2065 te kunnen verwachten.
Als onderzoekers het toekomstige klimaat simuleren, kunnen ze kiezen uit verschillende scenario’s die ook wel aangeduid worden als RCP’s. RCP staat voor Representative Concentration Pathways. Het zijn de verschillende routes die onze uitstoot kan volgen. Zo is er het RCP2.6-scenario waarin we onze uitstoot enorm terugdringen. Het RCP8.5-scenario is een scenario waarin weinig wordt gedaan om de opwarming te beperken.
Afgeremd
Antarctisch smeltwater remt de opwarming van de atmosfeer dus iets af. Het is verrassend. Eerder dachten onderzoekers dat het smelten van de Antarctische ijskap alleen effect had op de zeespiegel en niet op het complete klimaatsysteem. Maar hoe kan het smeltwater zo’n verreikend effect hebben? Stromingen in de oceaan brengen warmte van de evenaar naar de polen. En daar komt de warmte vrij in de atmosfeer. Het extra zoete water dat vrijkomt als de Antarctische ijskap smelt, vormt echter een soort dekseltje op de wateren rond Antarctica, waardoor warmte afkomstig van de evenaar lastiger kan worden afgegeven. Het is dus niet zo dat de opwarming van de aarde door het smeltwater stopt. De opwarming gaat door, alleen blijft de hitte tijdelijk wat langer in de oceanen hangen. Een soort uitstel van executie dus. “De smelt vertraagt de opwarming,” aldus onderzoeker Joellen Russell.
De smeltende Antarctische ijskap is echter niet alleen van invloed op de temperatuur en zeespiegelstijging. Ook neerslagpatronen kunnen veranderen, doordat de tropische regengordel zich noordwaarts begeeft. “Onze projecties wijzen erop dat de tropische regengordel naar het noordelijk halfrond zal bewegen, waardoor het daar iets natter wordt en het op het zuidelijk halfrond ietsje droger wordt dan eerder werd voorspeld.”