Volgens de GGD krijgt 10 tot 15 procent van de jonge moeders last van een postnatale depressie. Volgens nieuw onderzoek kan lichaamsbeweging veel ellende voorkomen.
Daarvoor is 80 minuten matig intensieve beweging per week al voldoende, hebben Canadese onderzoekers berekend. Voorbeelden zijn stevig wandelen, aerobics, flink doorfietsen, zumba-lessen, joggen of krachttraining. Het gaat erom dat je hartslag enigszins omhooggaat.
Psychische problemen na de bevalling
Depressie en angst komen relatief vaak voor in de eerste maanden na een bevalling. Het zorgt ervoor dat moeders minder goed voor zichzelf zorgen. Ook de band met hun baby kan eronder lijden, met alle gevolgen van dien.
De gebruikelijke behandeling van postnatale depressie bestaat uit medicijnen en therapie. Maar medicijnen hebben bijwerkingen en de wachtlijsten voor therapie zijn lang. Uit eerder onderzoek naar depressies en angsten blijkt dat fysieke activiteit een effectieve en betaalbare optie is om klachten te verminderen. Het was echter nog niet duidelijk of beweging ook daadwerkelijk het risico op een postnatale depressie in de maanden na de bevalling vermindert, en hoe dit trainingsregime eruit hoort te zien.
De impact van beweging
Om deze vraag te beantwoorden, hebben onderzoekers van de Canadese University of Alberta gezocht naar relevante studies die tot januari 2024 zijn gepubliceerd over dit onderwerp. Het was voor de wetenschappers cruciaal dat ze de effecten van het sporten konden vergelijken met verschillende soorten medische interventies of het ontbreken daarvan. Dit alles hebben ze nauwkeurig op een rij gezet met behulp van een omvangrijke meta-analye, met als doel om de ervaringen van moeders in de eerste twaalf weken en in de eerste twaalf maanden na de bevalling in kaart te brengen.
Uiteindelijk kwamen er 35 unieke onderzoeken – uit een verzameling van 1152 studies – door de strenge selectieprocedure, met in totaal 4072 deelnemers uit 14 verschillende landen. De onderzochte sportprogramma’s varieerden van een tot vijf sportmomenten per week, met sessies van 15 tot 90 minuten, en bestonden uit verschillende soorten beweging, zoals cardio, krachttraining, rekken en yoga.
Beweging vermindert symptomen
Wat bleek: vrouwen die aan matig intensieve beweging doen na de bevalling hebben minder last van depressie en angstklachten dan vrouwen die hun sportoutfit in de kast lieten hangen. Het risico op het ontwikkelen van een zware postnatale depressie bleek bijna gehalveerd.
Vroeg starten met een sportprogramma, binnen twaalf weken na de bevalling, bleek een nog groter effect te hebben op het verminderen van depressieve klachten dan wanneer de kersverse moeders pas later in beweging kwamen. En ook interessant: hoe vaker de moeders sportten, hoe sterker de afname van de depressieve klachten, al bleek dat de vrouwen wel minstens 80 minuten per week matig intensief moesten trainen, en op vier verschillende dagen per week, om tot een merkbare vermindering van de symptomen te komen.
Beperkingen en conclusies
De onderzoekers geven in hun studie toe dat de gebruikte meetinstrumenten voor depressie en angst in de studies nogal uiteenliepen en dat de meeste onderzoeken zijn uitgevoerd in westerse, welvarende landen. Ook wijzen ze op het feit dat angst en depressie vaak samen voorkomen en dat de impact van beweging op deze combinatie van klachten nog niet geheel duidelijk is. Desondanks concluderen de onderzoekers dat “beweging na de bevalling de ernst van depressieve en angstklachten vermindert en het risico op postnatale depressie verkleint”. Dit effect is vooral sterk als moeders in de eerste drie maanden na de bevalling al beginnen met regelmatig sporten.
Het Canadese team hamert er bovendien op dat “deze bevindingen kunnen worden gebruikt om veilige, toegankelijke en betaalbare behandelmogelijkheden te creëren voor het verbeteren van de mentale gezondheid na de bevalling”. Daarnaast hopen ze dat als gevolg van hun onderzoek de beweegrichtlijnen meer op de voorgrond komen in de wetenschappelijk onderbouwde richtlijnen voor postnatale gezondheid.
