Twee onderzoeken benadrukken hoe belangrijk het is om je slaapgezondheid serieus te nemen, ook in de strijd tegen desinformatie en polariserende overtuigingen.
Slaap is essentieel voor je fysieke en mentale gezondheid. Het helpt je hersenen informatie te verwerken, je geheugen te versterken en je emoties in balans te houden. Bovendien maakt een goede nachtrust je scherper, energieker en weerbaarder tegen stress. Toch is niet iedereen elke nacht gezegend met een verkwikkende slaap. En dat kan volgens twee nieuwe studies verstrekkende – en enigszins opmerkelijke – gevolgen hebben.
Funest voor je hersenen
In de eerste studie ontdekten de onderzoekers dat een slechte nachtrust een grote invloed kan hebben op de gezondheid van je hersenen. Kenmerken zoals slechte slaapkwaliteit, slaaptekort en slaapstoornissen bleken samen te hangen met een kleiner hersenvolume. Het bewijs suggereert zelfs dat onvoldoende slaap mogelijk bijdraagt aan neurodegeneratie. “We ontdekten bijvoorbeeld dat mensen met REM-slaap gedragsstoornissen een kleiner volume grijs hersenweefsel hebben in een deel van de frontale kwab”, legt hoofdauteur Tergel Namsrai uit. “Dit gebied is een van de eerste plekken in de hersenen waar we tekenen van dementie en Alzheimer waarnemen.”
Complotdenken
Maar dat is nog niet alles. Een andere studie van de Universiteit van Nottingham toont namelijk aan dat slechte slaapkwaliteit ook je vatbaarheid voor complotdenken kan vergroten.
Het onderzoeksteam bestudeerde de relatie tussen slaapkwaliteit en complotdenken in twee studies met meer dan 1.000 deelnemers. Hun bevindingen, gepubliceerd in het Journal of Health Psychology, laten zien dat mensen met slechtere slaapkwaliteit vaker geneigd waren om complottheorieën te geloven, vooral na blootstelling aan complotgerichte informatie.
Brand in de Notre-Dame
In hun eerste studie lieten de onderzoekers 540 deelnemers een gestandaardiseerde slaaptest doen, voordat ze een artikel lazen over de brand in de Notre-Dame in Parijs. Sommige deelnemers kregen een complotverhaal voorgeschoteld waarin werd gesuggereerd dat de brand opzettelijk werd doodgezwegen, terwijl anderen een feitelijke versie lazen die het incident aan een ongeluk koppelde. Wat bleek? De mensen met een slechte slaapkwaliteit waren sneller geneigd het complotverhaal te geloven.
Onderliggende oorzaken
In een tweede studie met 575 deelnemers werd gekeken naar de onderliggende oorzaken van de link tussen slechte slaapkwaliteit en complotdenken. De resultaten lieten zien dat zowel slechte slaap als slapeloosheid verbonden waren met het geloven in complottheorieën, waarbij depressie een belangrijke rol speelde. Woede en paranoia hadden ook invloed, maar niet altijd even sterk. “Slaap is essentieel voor je mentale gezondheid en het goed functioneren van je hersenen”, benadrukt onderzoeksleider Daniel Jolley. “Slechte slaap verhoogt het risico op depressie, angst en paranoia – allemaal factoren die ook bijdragen aan complotdenken. Ons onderzoek suggereert dat het verbeteren van je slaapkwaliteit kan helpen om complotdenken te voorkomen of te verminderen.”
De bevindingen van beide studies benadrukken dus het belang van een goede nachtrust. Niet alleen om het risico op neurodegeneratie te verminderen, maar ook om de kwetsbaarheid voor complottheorieën te verkleinen. Door de slaapkwaliteit te verbeteren, kunnen mensen beter in staat zijn om informatie kritisch te beoordelen en zich te verweren tegen misleidende verhalen.
