Pepernoten, kruidnoten, taaitaaipoppen, pakpapier met roetveegpieten: je kunt er in november niet omheen. Het is de maand waarin ouders hun kinderen vertellen over Sinterklaas. Iedere ouder weet dat dit een leugen is en ooit komt een kind hier ook daadwerkelijk achter. Wat voor impact heeft dit op het kind?
Psycholoog Christopher Boyle en onderzoeker Kathy McKay beweren dat liegen tegen kinderen slechter is dan we denken. Ook twijfelen ze aan de motieven van ouders om dit te doen. Boyle en McKay schrijven in het paper dat ouders liegen over het bestaan van de Kerstman of de Sint, omdat ze graag hun eigen kindertijd opnieuw willen beleven. Niet omdat ze hun kinderen onder willen dompelen in een magische wereld.
In het paper gaat het over de Kerstman, maar de overeenkomsten tussen de Kerstman en Sinterklaas zijn zo groot, dat de resultaten ook gelden voor de grootste kindervriend in de Benelux.
“Als ouders in staat zijn om te liegen over zoiets speciaals als het bestaan van een sprookjesfiguur, hoe kunnen kinderen hen dan nog vertrouwen als bewakers van wijsheid en waarheid”, reageren de onderzoekers.
Het idee van een sprookjesfiguur dat ieder kind beoordeelt is – als je er als volwassene over nadenkt – beangstigend. En dan hebben we het nog niet eens over het verhaal dat ‘slechte’ kinderen in de zak naar Spanje gaan. “Alle kinderen komen er ooit achter dat er jarenlang tegen hen gelogen is”, zegt professor Boyle. “Zij vragen zich ongetwijfeld af welke andere leugens hun ouders hebben verteld.”
Liegen is niet altijd slecht
De auteurs schrijven dat het acceptabel is om in speciale gevallen te liegen tegen kinderen. “Wanneer een volwassene een kind geruststelt door te vertellen dat een overleden huisdier in de dierenhemel is, dan is dat op dat moment beter dan vertellen dat het dier vergaat en wordt opgenomen in de koolstofcyclus.” Maar liegen over Sinterklaas, de Tandenfee of de Kerstman is schadelijker, omdat liegen niet hoeft.
Blijven dromen
Ouders doen dit mogelijk vooral omdat ze weer kind willen zijn en willen proeven aan de magische wereld. “Dit verklaart de populariteit van Star Wars, Harry Potter en Doctor Who”, reageert Dr McKay van de universiteit van New England. “Veel mensen verlangen naar de tijd waarin ze konden dromen en werden aangemoedigd om hun verbeelding te gebruiken.”
Wat vind jij?
Heb jij nare herinneringen aan de dag dat je erachter kwam dat Sinterklaas niet bestaat? Of ben je van mening dat de onderzoekers een tikkeltje overdreven reageren en van een mus een olifant maken? Reageer hieronder!
