Je hebt mogelijk al weleens gehoord van de link tussen je mondgezondheid en hartproblemen. Daar hebben wetenschappers nu weer iets nieuws over ontdekt: een grote hoeveelheid witte bloedlichaampjes in het speeksel van jonge mensen blijkt een van de eerste waarschuwingssignalen voor hart- en vaatziekten.
Daarmee lijkt chronische tandvleesontsteking dus niet alleen nadelig te zijn voor de gezondheid van de mondholte, maar ook voor de rest van het lichaam. Gingivitis (tandvleesontsteking) en zijn schadelijkere broertje parodontitis, waarbij ook onderliggend tand- en botweefsel wordt aangetast, is een serieus mondprobleem waarmee je naar de tandarts moet. Maar uit nieuw onderzoek blijkt dat er ook in de rest van het lichaam gevaarlijke complicaties kunnen ontstaan door de hoge aantallen leukocyten – witte bloedcellen – in het speeksel, waarvan een deel in de bloedvaten lekt. Hoe zwaarder de mondinfectie, des te groter de kans op hart- en vaatproblemen. Dit is zelfs bij jonge, op het eerste gezicht volkomen gezonde mensen het geval.
Witte bloedcellen in het speeksel
Dit roept de vraag op of het andersom ook geldt dat we de eerste signalen van hartproblemen kunnen aantonen met een simpele speekseltest. Dat is Amerikaanse wetenschappers gelukt. Ze testten de hoeveelheid witte bloedcellen in het speeksel van gezonde proefpersonen als indicator van tandvleesontsteking. Uit hun studie bleek dat een hoog leukocytgehalte gelinkt is aan adervernauwing. “Zelfs bij gezonde jongvolwassenen kan een laag ontstekingsniveau al een impact hebben op de cardiovasculaire gezondheid, wat een van de belangrijkste doodsoorzaken is in Noord-Amerika”, zegt hoofdonderzoeker Trevor King.
Lekkende leukocyten
Parodontitis komt relatief veel voor en de link met hart- en vaatziekten is al vaker gelegd in wetenschappelijk onderzoek. Het lijkt er sterk op dat ontstekingscellen de bloedbaan binnendringen via het tandvlees en zodoende het vaatstelsel aantasten. King en zijn collega’s hebben nu uitgezocht of er bij gezonde jonge mensen zonder aangetoonde parodontitis toch een link is tussen hun hartgezondheid en een bepaalde mate van leukocyten in hun speeksel.
Holistische aanpak
“We vinden steeds meer bewijs voor de relatie tussen mondgezondheid en het risico op hart- en vaatziekten”, zegt onderzoeker Ker-Yung Hong uit het Canadese West-Ontario. “Als we deze link zelfs waarnemen bij jonge, gezonde mensen, dan is het belangrijk om al vroeg een holistische aanpak te implementeren.” Het team mat de stijfheid van de aderen om het risico op hart- en vaatziekten in kaart te brengen. Hiermee meet men de vaatgezondheid op directe wijze. Stijve en slecht functionerende (slag)aderen maken de kans op cardiovasculaire problemen namelijk groter.
Jaarlijks spoelen bij de tandarts
De onderzoekers vroegen 28 niet-rokende 18- tot 30-jarigen, zonder gezondheidsproblemen en zonder tandvleesproblemen, om zes uur te vasten – water drinken mocht wel – en daarna naar het lab te komen. Daar spoelden ze hun mond met water, waarna ze met een fysiologische zoutoplossing (saline) spoelden en de inhoud in een bakje spuugden. Ook werd er een elektrocardiogram gemaakt, de bloeddruk opgemeten, en de stijfheid van hun aderen onderzocht. “De mondspoeltest zou als jaarlijkse check-up bij de huisarts of de tandarts gedaan kunnen worden”, legt onderzoeker Michael Glogauer uit Toronto uit. “Het is vrij eenvoudig om een mondontstekingstest uit te voeren in elke kliniek.”
Minder stikstofmonoxide
Hoe het kan dat er een verband is tussen de witte bloedcellen in het speeksel en eventuele hartproblemen? Het idee is dat ontstekingsstoffen uit de mond in het vaatstelsel lekken, waardoor er minder stikstofmonoxide (NO) wordt geproduceerd. NO reguleert veranderingen in de bloedcirculatie. Hoe meer witte bloedcellen, hoe meer negatieve impact op de vaten.
“Goede mondhygiëne is iets dat altijd wordt aanbevolen, samen met regelmatige bezoekjes aan de tandarts. Deze adviezen worden nog extra bevestigd door ons onderzoek”, zegt King. “Maar het was een pilotstudy. We hopen in de nabije toekomst een grotere groep mensen te bestuderen en voort te bouwen op het huidige onderzoek. We willen hierna ook mensen met tandvleesontsteking en zwaardere parodontitis gaan testen om meer te kunnen zeggen over de impact van verschillende mate van tandvleesontsteking op de gezondheid van het hart- en vaatstelsel.”
