Scheepvaart kan ervoor zorgen dat de Noordpool minder snel opwarmt

Onderzoekers noemen de bevindingen verrassend.

Het zee-ijs op en nabij de Noordpool smelt razendsnel. Het is dan ook een kwestie van tijd voor schepen niet langer door dat zee-ijs gehinderd worden en de Noordpool recht over kunnen steken. Het zal leiden tot een toename in de scheepvaart en uitstoot in dit gebied. Je zou misschien verwachten dat het leidt tot een nog snellere opwarming van de Noordpool, maar nieuw onderzoek suggereert dat het tegendeel waar is. Modellen suggereren dat de scheepvaart de opwarming van het gebied tegen het eind van deze eeuw iets afremt. “De resultaten hebben ons verrast,” aldus onderzoeker Scott Stephenson.

Scheepvaart en klimaat
Wetenschappers weten al een tijdje dat de scheepvaart op twee manieren van invloed kan zijn op het klimaat. Wanneer de scheepvaart in een bepaald gebied toeneemt, neemt ook de uitstoot toe. Het betekent onder meer dat er meer roet vrijkomt. Het roet daalt onder meer neer op oppervlakken die normaliter veel zonlicht reflecteren – denk bijvoorbeeld aan sneeuw en ijs – waardoor die zonlicht gaan absorberen en een gebied opwarmt. Tegelijkertijd kan de scheepvaart het klimaat ook op een andere manier beïnvloeden. Vaak stoten schepen namelijk ook aerosolen uit waar watermoleculen zich aan vastklampen en waardoor wolkvorming wordt gestimuleerd. Die wolken houden zonlicht tegen, waardoor een gebied ook weer kan afkoelen.

“We hebben het over een vertraging van de opwarming, niet over het stoppen van de opwarming”

Het onderzoek
Maar hoe beïnvloedt een toename in de scheepvaart nu een gebied als de Noordpool? Dat hebben onderzoekers nu uitgezocht. Ze hielden daarmee onder meer rekening met seizoengebonden veranderingen in zee-ijs en de manier waarop dat de scheepvaart beïnvloedt. “Eerdere studies hebben Arctische scheepvaartroutes min of meer als statisch beschouwd, wat betekent dat de routes door de seizoenen heen en met de groei en krimp van het ijs niet veranderden,” aldus Stephenson. “Wij denken dat dit een belangrijk puzzelstukje is waarmee we beter kunnen modelleren waar schepen zich gedurende de 21e eeuw begeven.” Ook werd berekend hoeveel brandstof de schepen zouden verbruiken en hoeveel uitstoot er vrijkwam. Natuurlijk werd ook rekening gehouden met de overige antropogene uitstoot gedurende de 21e eeuw. “Wij probeerden de interacties tussen de verschillende componenten van het klimaatsysteem volledig te integreren, op manieren die nog niet eerder zijn benut.”

Vertraging
Uiteindelijk bleek uit de modellen dat het verkoelende effect van de scheepvaart het won van het opwarmende effect. Het betekent echter niet dat de scheepvaart ervoor zorgt dat de Noordpool afkoelt, zo benadrukt Stephenson. “We hebben het over een vertraging van de opwarming, niet over het stoppen van de opwarming.”

De onderzoekers pleiten er zeker niet voor om schepen naar de Noordpool te sturen om de opwarming daar een halt toe te roepen. Ze wijzen er namelijk onder meer op dat de scheepvaart op andere manieren een grote negatieve impact kan hebben op het gebied. Zo neemt de kans op olierampen toe. En doordat het gebied zo afgelegen is, zullen dergelijke rampen lastig in te perken zijn. “Er zijn duidelijke economische voordelen verbonden aan het verschepen via het Arctische gebied,” stelt Stephenson. Zo is de route korter en hoeft er minder brandstof te worden verbruikt. “Maar er zijn ook enorme potentiële risico’s.”

Bronmateriaal

"More Ships and More Clouds Mean Cooling in the Arctic" - University of Connecticut

Afbeelding bovenaan dit artikel: 12019 / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd