Saturnus’ maan Enceladus is lang geleden omgerold

Door een botsing met een kleiner hemellichaam zou Enceladus in een ver geleden gekanteld zijn.

Wetenschappers komen met die theorie op de proppen in het blad Icarus. Ze baseren zich op gegevens en foto’s die ruimtesonde Cassini van Enceladus verzameld heeft.

Bekkens
De onderzoekers laten zich onder meer leiden door een serie laaggelegen gebieden die netjes op een rij op het oppervlak van Enceladus liggen. Deze gordel van bekkens zou aangeven waar de evenaar van de maan in een ver verleden lag. Als deze verzameling bekkens inderdaad de vorige locatie van Enceladus’ evenaar aangeven, zou dat betekenen dat de rotatie-as zo’n 55 graden is gekanteld.

Inslag
Op dit moment vinden we nabij de zuidpool van Enceladus een geologisch actief gebied dat gekenmerkt wordt door zogenoemde ‘tijgerstrepen’: warme breuken in de ijzige korst van de maan waardoor water- en ijsdeeltjes kunnen ontsnappen. De onderzoekers denken dat dit gebied in het verleden veel dichter bij de evenaar lag en dat er lang geleden een planetoïde is ingeslagen. “Het is onwaarschijnlijk dat de geologische activiteit in dit gebied op gang is gekomen door interne processen,” legt onderzoeker Radwan Tajeddine uit. “Wij denken dat het – met het oog op de grote reoriëntatie van de maan – mogelijk is dat een inslag achter de totstandkoming van dit afwijkende terrein zit.”

Links zie je de situatie voor de vermeende inslag. Rechts de situatie na de inslag. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech / Space Science Institute / Cornell University.

Stabiliseren
Toen een planetoïde op wat nu de zuidpool is, insloeg, zou de rotatie van Enceladus verstoord zijn. Na lange tijd – mogelijk meer dan één miljoen jaar – was de rotatie weer stabiel, maar op dat moment liep de rotatie-as wel door andere punten op het oppervlak dan voorheen.

Het onderzoek kan wellicht verklaren waarom de zuid- en noordpool van Enceladus zo sterk van elkaar verschillen. De huidige zuidpool is actief en geologisch gezien heel jong, terwijl de noordpool rijkelijk bedekt is met kraters en veel ouder lijkt. De oorspronkelijke polen van Enceladus lijken volgens de onderzoekers veel meer op elkaar.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd