De torenhoge waterpluimen die de maan de ruimte in spuit, blijken de ingrediënten voor aminozuren te bevatten.
Wetenschappers zijn al geruime tijd geïnteresseerd in Saturnus’ maan Enceladus. Deze maan blijkt namelijk één van de beste kandidaten voor buitenaards leven te zijn. En een nieuwe studie zet deze aanname nog meer kracht bij. Onderzoekers hebben in een analyse organische verbindingen in de enorme pluimen van Enceladus ontdekt. En zou dit kunnen betekenen dat er leven op de maan mogelijk is?
Waterpluimen
Enceladus spuit regelmatig flinke waterpluimen de ruimte in. Hierbij wordt vloeibaar water afkomstig van de oceaan onder de ijskorst van de maan omhoog geschoten. Deze pluimen torenen soms honderd kilometer boven het oppervlak uit. Onderzoekers namen al eerder deze pluimen onder de loep om hun samenstelling te achterhalen. Destijds werd geconstateerd dat 98 procent van de pluimen uit water bestaat, ongeveer 1 procent is waterstof en de rest is een mix van andere moleculen, waaronder koolstofdioxide, methaan en ammoniak.
Aminozuren
Maar nu hebben onderzoekers iets heel bijzonders ontdekt: de pluimen blijken namelijk nieuwe organische verbindingen te bevatten. Deze verbindingen die stikstof en zuurstof vervoeren, spelen een sleutelrol bij de productie van aminozuren: complexe moleculen die dienen als de bouwstenen voor eiwitten. Zonder deze eiwitten zou het leven zoals we dat op aarde kennen niet kunnen bestaan. “Als de omstandigheden goed zijn kunnen deze moleculen die afkomstig zijn uit de diepe oceaan op Enceladus dezelfde reacties in werking zetten als die we hier op aarde zien,” constateert onderzoeker Nozair Khawaja. “We weten nog niet of aminozuren nodig zijn voor buitenaards leven, maar het vinden van de moleculen die aminozuren vormen is een belangrijk stuk van de puzzel.”
Leven
Het bewijs dat de maan Enceladus mogelijk leven kan herbergen, stapelt zich alsmaar op. Een paar maanden terug ontdekten onderzoekers dat er onder het ijzige oppervlak van de maan een flinke oceaan schuilgaat waarin leven mogelijk kan ontstaan en gedijen. De oceaan bevat namelijk veel hogere concentraties CO2 en waterstof dan gedacht. Het betekent dat er voor eventueel leven veel meer CO2 en waterstof voorhanden is om te consumeren dan eerdere studies aannamen. Bovendien ontdekten onderzoekers – als resultaat van die hoge CO2-concentraties – dat de oceaan een veel lagere, bijna neutrale pH-waarde heeft, wat betekent dat deze veel meer op de oceanen op aarde lijkt dan gedacht.
Enceladus is overigens niet de enige maan die interessant is in de zoektocht naar buitenaards leven. Ook Saturnus’ maan Titan houdt de gemoederen bezig. Op deze maan zijn vrijwel alle ingrediënten voor leven te vinden. NASA is dan ook van plan om de unieke en rijkelijk organische wereld een bezoekje te brengen. In 2026 zal Dragonfly gelanceerd worden, die acht jaar later, in 2034, bij Titan zal arriveren om daar zeker tweeënhalf jaar onderzoek uit te voeren. Dragonfly zal daarbij alles op alles zetten om te onderzoeken of er leven op Titan mogelijk is. Het belooft dan ook een buitengewoon interessante missie te worden.
De bevindingen zijn het resultaat van de voortdurende analyse van gegevens verzameld door de Cassini-missie. Hoewel deze missie in september 2017 eindigde, buigen onderzoekers zich nog steeds over de data op zoek naar nieuwe ontdekkingen. En dat werpt duidelijk zijn vruchten af. Bovendien maken de huidige bevindingen ons nog nieuwsgieriger naar Saturnus’ maan Enceladus. “Dit werk laat zien dat de oceaan van Enceladus veel reactieve bouwstenen bevat,” zegt co-auteur Frank Postberg. “Het is een andere belangrijke aanwijzing voor de bewoonbaarheid van Enceladus.”
