Satelliet ziet laatste Canadese ijsplaat instorten

De ijsplaat is in één klap 79 vierkante kilometer ijs kwijtgeraakt.

Het Milne-ijsplateau vertegenwoordigde de laatste, nog intacte ijsplaat van Canada. Maar die titel is ie nu kwijt. Een satelliet zag een enorm deel van de plaat afbreken en in de Noordelijke IJszee storten. Hiermee is het Milne-ijsplateau in één klap bijna de helft van zijn oorspronkelijke omvang kwijtgeraakt.

Milne-ijsplateau
Het Milne-ijsplateau ligt aan de noordwestkust van het Canadese eiland Ellesmere, ongeveer 250 kilometer ten westen van de plaats Alert. De ijsplaat was het op één na grootste ijsplateau in de Noordelijke IJszee. Maar nu is er niet veel van de plaat meer over. Een brok ijs van maar liefst 79 vierkante kilometer stortte te water. Hierdoor is de ijsplaat in een kwestie van dagen 43 procent kleiner geworden.

Verloop
Het is rap gegaan. Want in 1986 had het ijsplateau nog een oppervlakte van ongeveer 290 vierkante kilometer, met een centrale dikte van 100 meter. Maar gedurende de laatste drie decennia verloor de Canadese ijsplaat – samen met vele andere ijsplaten – steeds meer ijs. De plaat wist zich echter staande te houden en belichaamde de laatste nog intacte ijsplaat van Canada. Maar de afbraak van het bijna 80 vierkante kilometer grote stuk, maakt daar ras korte metten mee.

Canadese ijskappen
Het is overigens niet voor het eerst dat er zoveel ijs in Canada wegkwijnt. Ook de St. Patrick Bay-ijskappen die zich op het Ellesmere-eiland bevinden zijn inmiddels compleet verdwenen. In 1959 bestreek de grootste St. Patrick Bay-ijskap nog 7,48 vierkante kilometer. De kleinste St. Patrick Bay-ijskap mat in datzelfde jaar 2.93 vierkante kilometer. In de jaren die volgden, werden de ijskappen echter snel kleiner. En in 2016 besloegen ze nog maar 5 procent van die oorspronkelijke omvang. In 2017 voorspelden onderzoekers dan ook dat de ijskappen binnen vijf jaar zouden verdwijnen. En die voorspelling kwam afgelopen maand helaas uit. Op recente satellietbeelden, gemaakt door NASA’s Advanced Spaceborn Thermal Emission and Reflection Radiometer (ASTER), waren de ijskappen nergens meer te bekennen.

Klimaatverandering
Wetenschappers schrijven dit en de instorting van het Milne-ijsplateau, voornamelijk toe aan de opwarming van de aarde. Het gebied kampt onder andere met extreme temperaturen, winden en veel open water.

Hitterecords
Bovendien resulteert de snelle opwarming van het Arctisch gebied dit jaar in al meerdere hitterecords. In de stad Longyearbyen op Spitsbergen steeg het kwik bijvoorbeeld onlangs nog naar een recordbrekende 21,7 graden Celsius. Het hitterecord werd neergezet tijdens een heuse hittegolf. Al enkele dagen op rij kwam de temperatuur in Longyearbyen boven de 20 graden Celsius uit. Deze hoge temperaturen worden veroorzaakt door een warme luchtmassa die vanuit het zuiden en zuidoosten komt zetten en te herleiden is naar een krachtig hogedrukgebied in het Arctisch gebied. Verder lijkt het gebrek aan zee-ijs in het Arctisch gebied de warmte nog een extra impuls te hebben gegeven.

Siberië
Ook in Siberië schieten de temperaturen omhoog. In juni werden er lokaal wel temperaturen van 38 graden Celsius gemeten. Ook in het ijzige Siberië sneuvelen nu dus hitterecords. Deze hoge temperaturen zijn het resultaat van een blokkerend hogedrukgebied dat al een tijdje boven het gebied hangt. De grote en lang aanhoudende temperatuurafwijkingen roepen de vraag op of dit dan misschien zo langzamerhand het nieuwe normaal gaat worden. Een nieuw normaal, ingegeven door de opwarming van de aarde. Wetenschappers achten dat zeker aannemelijk. Ietwat angstaanjagende plaatjes – op basis van 34 verschillende klimaatmodellen – die het International Panel on Climate Change (IPCC) nog niet zo lang geleden maakte, laten zien hoe de temperaturen zich tussen 2016 en 2025 zullen gaan ontwikkelen als er nauwelijks maatregelen worden genomen om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. En het beeld dat het IPCC met dat plaatje schetste, komt sterk overeen met wat we nu in Siberië zien gebeuren.

Dat nu ook het Milne-ijsplateau aan de beurt is, lag wellicht in de lijn der verwachting. En hier blijft het niet bij. Door klimaatverandering zal er waarschijnlijk nog veel meer ijs verdwijnen. Zo onthullen lasers dat er voornamelijk op Groenland en Antarctica tonnen ijs verloren gaat. Tegelijkertijd proberen wetenschappers er alles aan te doen om het resterende ijs te redden. Zo zijn ze van plan om miljoenen kleine ‘kraaltjes’ op de noordpool te lozen. Deze zullen samen een beschermende laag vormen die zonlicht reflecteren, waardoor het wegsmelten van ijs wordt afgeremd.

Bronmateriaal

"ECCC Canadian Ice Service" - Twitter

"ECCC Canadian Ice Service" - Twitter

Afbeelding bovenaan dit artikel: Jacqueline Schmid via Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd