Sahara levert jaarlijks 22.000 ton voedsel af in de Amazone

stof1

Het grootste regenwoud dat de aarde rijk is – de Amazone – heeft zijn bestaan mede te danken aan de grootste woestijn ter wereld: de Sahara. De woestijn voorziet het regenwoud van broodnodige voedingsstoffen.

Voor het eerst kunnen onderzoekers – met behulp van satellietbeelden – vaststellen hoeveel stof er vanuit de Sahara na een lange reis over de oceaan in de Amazone belandt. En dat is belangrijk, vanwege wat er in dat stof te vinden is: fosfor. Fosfor is een belangrijke voedingsstof voor planten. En voedingsstoffen zijn schaars in de grond van de Amazone. De weinige voedingsstoffen die er zijn, zitten in planten opgeslagen en komen vrij als de planten doodgaan en vergaan. Direct worden de voedingsstoffen zodra ze dan weer in de grond belanden door planten en bomen opgenomen. Maar sommige voedingsstoffen, waaronder fosfor, worden door de regen weggespoeld alvorens planten ze kunnen opnemen. Om groen te kunnen blijven, heeft de Amazone dus een externe bron van fosfor nodig. En dat is de Sahara.

Fosfor
Dankzij satellieten weten we nu eindelijk hoeveel fosfor de Sahara jaarlijks in de Amazone aflevert. Zo’n 22.000 ton. Dat is ongeveer net zoveel fosfor als er jaarlijks uit de Amazone wegspoelt.

CALIPSO
De onderzoekers trekken die conclusie op basis van gegevens die de CALIPSO-satelliet (Cloud-Aerosol Lidar and Infrared Pathfinder Satellite Observation) tussen 2007 en 2013 verzamelde. Aan boord van de satelliet bevindt zich een instrument dat lichtpulsen uitzendt. Die lichtpulsen botsen op deeltjes in de atmosfeer en kaatsen dan terug naar de satelliet. Zo kan de satelliet ons meer vertellen over het aantal deeltjes in de atmosfeer. Bovendien kan de satelliet op basis van de optische eigenschappen van het teruggekaatste licht onderscheid maken tussen stof en andere deeltjes. Uit de gegevens blijkt dat winden gemiddeld jaarlijks 182 miljoen ton stof uit de Sahara oppakken (dat zijn zo’n 689.290 vrachtwagens vol stof). Het stof reist over de Atlantische Oceaan. Tijdens die reis valt een deel van het stof uit de lucht of wordt door regen uit de lucht gehaald. Eenmaal aangekomen bij de oostkust van Zuid-Amerika is er nog zo’n 132 miljoen ton stof in de lucht te vinden. Zo’n 27,7 miljoen ton (genoeg om 104.908 vrachtwagens te vullen) daarvan valt in de Amazone neer.

De onderzoekers bestudeerden het stoftransport zeven jaren op rij. Ze ontdekten zo dat de hoeveelheid stof die van de Sahara naar de Amazone verplaatst wordt, sterk varieert. In 2007 werd het meeste stof getransporteerd en in 2011 het minste. Het gaat dan om een verschil van maar liefst 86 procent. Er blijkt een correlatie te zijn tussen de hoeveelheid regen die in de Sahel valt en de hoeveelheid stof die naar de Amazone wordt verplaatst. Wanneer er meer regen in de Sahel valt, werd er het jaar erop minder stof naar de Amazone verplaatst. Mogelijk komt dat doordat de windcirculatie dan anders is.

Bronmateriaal

"NASA Satellite Reveals How Much Saharan Dust Feeds Amazon’s Plants" - NASA.gov
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA Goddard's Scientific Visualization Studio.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd