De ruimtetelescoop SOHO van het Sungrazer-Project heeft inmiddels zijn 5000e komeet gespot. Het nieuws betekent een belangrijke (en enigszins onverwachte) mijlpaal voor zowel NASA als ESA.
Een zonnekijker die zich later ontpopt tot een echte kometenjager; dat is inmiddels het verhaal van de Solar and Heliospheric Observatory (SOHO) ruimtetelescoop. Zoals de naam al weggeeft was SOHO van origine vooral bedoeld om de zon en het omringende gebied in de gaten te houden, beter bekend als de ‘corona’ van de zon. De beelden van SOHO zijn openbaar te vinden, en het is dan wellicht ook niet heel verrassend dat veel liefhebbers van het heelal het maar wat leuk vonden om deze (unieke) beelden aandachtig te bestuderen. Dit leidde al snel tot zóveel ontdekkingen van kometen die zich nabij de zon waagden, dat samenwerkende wetenschappers van NASA en ESA besloten om een officieel programma op te zetten waar deze kometen gemeld konden worden: The Sungrazer Project. Dit project heeft nu dus een belangrijke mijlpaal weten te behalen: de ontdekking van SOHO-5000. De website van The Sungrazer Project kan hier gevonden worden. De beelden van SOHO kunnen hier gevonden worden.
Dan meer over de komeet zelf; SOHO-5000. Het blijkt hier te gaan om een relatief klein hemellichaam dat vooral bestaat uit ijs en gesteente. De komeet komt niet toevallig voorbijvliegen, maar blijkt al langer in de buurt te zijn. Zo vermoeden wetenschappers dat de komeet onderdeel is van de Marsden-group; een verzameling kometen die waarschijnlijk verwant is aan de komeet 96P/Machholz. In die zin is SOHO-5000 dan ook best uniek: van de 5000 kometen maken maar ongeveer 75 exemplaren deel uit van de Marsden-group.
Fan van de ruimte
De komeet is gespot door Hanjie Tan. Tan is een echte fan van de ruimte; hij doet al sinds zijn 13e mee aan The Sungrazer Project en studeert momenteel astronomie in Praag. Hij laat weten: “Ik nam in 2009 deel aan het project. Sindsdien heb ik al meer dan 200 kometen ontdekt. Ik vind het fantastisch om kometen te spotten; het is ongelofelijk opwindend om als eerste een komeet te spotten. Vooral omdat deze kometen vaak gaan gloeien op het moment dat ze in de buurt komen van de zon.” Tan is een van de jongste deelnemers van het project.
Er is een goede reden waarom juist de SOHO-ruimtetelescoop zoveel kometen waar weet te nemen. Zo maakt deze ruimtetelescoop gebruik van een fysieke schijf om het directe licht van de zon te blokkeren, zodat het gebied om de zon heen bestudeerd kan worden. Echter bleek hier nóg een onverwacht voordeel aan te zitten: door het blokkeren van het zonlicht kan SOHO ineens ook veel beter kometen spotten die anders onzichtbaar waren gebleven.
Vrijwilligers
De mijlpaal is significant, omdat uit het behalen hiervan blijkt hoe belangrijk projecten zoals The Sungrazer Project zijn. Wetenschapper Karl Battams leidt het project. Hij legt uit: “(in 1995, red.) voordat de SOHO-missie van start ging, hadden we nog maar een klein aantal kometen geïdentificeerd. Het feit dat we nu meer dan 5000 kometen vast hebben weten te leggen is dan ook verbijsterend. Samen leveren deze kometen een super unieke dataset op die heel waardevol is voor de wetenschap. Het behalen van deze mijlpaal was alleen mogelijk doordat zoveel vrijwilligers deelnemen aan het project. Samen hebben zij vele uren aan het project gewijd.”
