En ook maantje Europa is gespot!
Eind augustus heeft de machtige ruimtetelescoop Hubble het vizier op Jupiter gericht. Het levert een spectaculaire foto op, waarop de Grote Rode Vlek natuurlijk meteen in het oog springt. Maar ook een relatief nieuwe storm op het noordelijk halfrond trekt de aandacht.
Nieuwe storm
Het gaat dan om de helderwitte, ietwat uitgesmeerde vlek die je linksboven op Jupiter ziet. De storm lijkt uit twee delen te bestaan; het eerste werd op 18 augustus gespot en niet veel later ontstond ook het tweede deel. Hoewel het niet ongebruikelijk is dat in deze regio nieuwe stormen ontstaan, lijkt deze verstoring meer structuur te hebben dan eerder geobserveerde stormen.
Wetenschappers sluiten dan ook niet uit dat dit wel eens het begin kan zijn van een lang standhoudende storm die zich uiteindelijk misschien zelfs wel kan meten met de legendarische Grote Rode Vlek die het zuidelijk halfrond al honderden jaren domineert.
Grote Rode Vlek
Die Grote Rode Vlek mag dan al heel lang standhouden; recente studies wijzen uit dat deze de laatste decennia aan verandering onderhevig is. Zo wordt de storm – die vandaag de dag zo’n 15.800 kilometer breed is en dus groot genoeg is om de aarde te herbergen – steeds kleiner. Onduidelijk is nog hoe dat komt. Op de nieuwe foto van Hubble is te zien dat de Grote Rode Vlek op het moment wel een uitzonderlijk helderrode kleur heeft, met name de kern en buitenste rand ervan zijn dieprood. Ook is goed te zien dat de storm door enkele wolken heen aan het ploegen is, wat resulteert in witte en beige golven.
Oval BA
Maar op de gasreus is nog veel meer gaande, zo wijst de foto uit. Zo is goed te zien dat de Oval BA – de storm rechtonder de Grote Rode Vlek – aanzienlijk veranderd is. Waar deze in 2006 nog heel rood van kleur was, is deze vandaag de dag heel bleekjes. Wel lijkt de kern ervan nu weer iets roder te worden. Het zou er zomaar op kunnen wijzen dat de storm de komende tijd weer meer kleur gaat krijgen.
Behalve Jupiter zien we op de foto ook de ijzige maan Europa opduiken. De maan spreekt al jaren tot de verbeelding. Zo zijn er sterke aanwijzingen dat onder diens ijskorst een vloeibare oceaan schuilgaat waarin wellicht leven mogelijk is. Reden genoeg voor de Europese ruimtevaartorganisatie om de maan op korte termijn eens nader onder de loep te nemen; in 2022 wordt ESA’ jUpiter ICy moons Explorer (kortweg JUICE) gelanceerd en deze moet zowel Jupiter als zijn drie grootste manen – Ganymedes, Callisto en Europa – nader gaan verkennen.
