Ruimtesteen ter grootte van een vrachtwagen scheert echt rakelings over het zuidelijke puntje van Zuid-Amerika

De planetoïde passeerde onze aarde op een afstand van slechts 3.600 kilometer: één van de dichtste naderingen van een aardscheerder ooit.

Onlangs zijn we onverhoopt door een ruimtesteen op een bezoekje getrakteerd. Een planetoïde die de naam 2023 BU heeft gekregen, waagde zich zeldzaam dicht bij de aarde in de buurt. De ruimtesteen scheerde rakelings over het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika. Van gevaar is er gelukkig nooit sprake geweest.

2023 BU
De planetoïde, die ongeveer net zo groot als een vrachtwagen is, scheerde op een afstand van slechts 3.600 kilometer langs. En dat is echt angstvallig dichtbij. Voor je beeldvorming, een planetoïde wordt al als aardscheerder aangemerkt als deze onze planeet op minder dan 45 miljoen kilometer nadert. Bovendien bevond 2023 BU zich zelfs dichterbij de aarde dan sommige satellieten. Dat een planetoïde zich zo dicht in de buurt van de aarde waagt, is tamelijk zeldzaam. 2023 BU gaat dan ook de boeken in als één van de dichtste naderingen van een aardscheerder ooit.

Deze afbeelding toont de baan van 2023 BU (rood) tijdens zijn dichtste nadering. De planetoïde kwam ongeveer 10 keer dichter bij de aarde in de buurt dan geosynchrone satellieten (groen). Afbeelding: NASA/JPL-Caltech

Geen gevaar
Hoewel de ruimtesteen dus heel dichtbij kwam, hoefden we ons gelukkig geen zorgen te maken: 2023 BU lag niet op ramkoers met de aarde. Als dat overigens wel het geval was geweest, zou dat vanwege zijn bescheiden formaat (tussen de 3,5 en 8,5 meter groot) ook geen verwoestende gevolgen hebben gehad. De planetoïde zou vermoedelijk hoog in de atmosfeer uiteengevallen zijn, wat zou leiden tot een heldere meteoor die we vanaf de aarde hadden kunnen zien als een flinke, heldere vuurbol. Slechts enkele brokstukken waren mogelijk als kleine meteorieten op de aarde geploft.

Potentieel gevaarlijke planetoïde
Vanwege zijn geringe formaat, voldeed 2023 BU ook niet aan NASA’s criteria voor een ‘potentieel gevaarlijke planetoïde’. Hiermee worden over het algemeen ruimtestenen bedoeld die minstens 140 meter groot zijn en op een afstand kleiner dan 8 miljoen kilometer de aarde passeren. Hoewel de nieuw ontdekte ruimtesteen wel ruim binnen die afstand langs de aarde scheerde, was hij veel te klein om als gevaarlijk te worden aangemerkt.

2023 BU werd vorig weekend aan het licht gebracht door een oude bekende: de amateurastronoom Gennadiy Borisov – ontdekker van de interstellaire komeet 2I/Borisov. Al gauw werden er aanvullende waarnemingen verricht en extra gegevens verzameld. Binnen drie dagen hadden een aantal observatoria over de hele wereld tientallen waarnemingen gedaan, waardoor astronomen de baan van 2023 BU beter konden bepalen.

Aardscheerder
Na verdere analyse met behulp van NASA’s Scout – een systeem dat berekent hoe groot de kans is dat een ruimtesteen op ramkoers met de aarde ligt – bleek dat 2023 BU onze aarde wel héél dicht zou naderen. Het voorspelde zelfs een bijna-botsing. Gelukkig met de nadruk op bijna. “Scout sloot een inslag al snel uit,” vertelt ingenieur Davide Farnocchia, ontwikkelaar van Scout. “Maar buiten kijf stond dat 2023 BU echt rakelings langs zou scheren.”

Zwaartekrachtsslinger
Hoewel het van een botsing gelukkig nooit is gekomen, heeft de scheervlucht van 2023 BU langs de aarde wel effect op de ruimtesteen zelf gehad. Door de zwaartekrachtsslinger is namelijk zijn baan iets aangepast. Voordat de planetoïde de aarde ontmoette, was zijn baan rond de zon cirkelvormig, vergelijkbaar met de omloopbaan van de aarde. 2023 BU deed er zo’n 359 dagen over om een rondje rond de zon te voltooien. Nu is zijn baan echter wat langwerpiger geworden. De planetoïde voltooit nu elke 425 dagen een rondje rond de zon.

Dat (amateur)astronomen ondanks het kleine formaat van 2023 BU toch in staat waren de ruimtesteen te detecteren, toont aan dat we tegenwoordig over steeds betere technieken beschikken waarmee zelfs de kleinere aardscheerders aan het licht kunnen worden gebracht. En dat is heel belangrijk. Want hoewel 2023 BU geen bedreiging vormt, zou het zomaar kunnen dat er in de toekomst een ruimtesteen onverhoopt op de aarde afstevent die mogelijk wél flinke schade aanricht. Wetenschappers doen er dan ook alles aan om de bestaande planetoïden in kaart te brengen en hun banen te berekenen, zodat we goed voorbereid zijn mocht er eentje op ramkoers met de aarde liggen. Maar wees gerust: op dit moment is er nog geen enkele planetoïde bekend die de komende 100 jaar een serieuze bedreiging vormt.

Bronmateriaal

"NASA System Predicts Small Asteroid to Pass Close by Earth This Week" - NASA

Afbeelding bovenaan dit artikel: Science Photo Library (via canva.com)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd