Nieuw onderzoek suggereert dat een komeet zoals 67P/C-G regelmatig in tweeën breekt. Maar zo’n breuk is maar tijdelijk: na een tijdje komen de twee stukken toch weer samen.
Onderzoekers trekken die conclusie nadat ze meerdere kometen bestudeerden, waaronder komeet 67P/C-G (beroemd geworden omdat ruimtesonde Rosetta er momenteel omheen draait). Laatstgenoemde komeet is een ietwat bizarre verschijning en wordt qua uiterlijk wel eens vergeleken met een badeendje. De komeet bezit namelijk een ‘romp’ die met een smalle ‘nek’ aan een iets kleinere ‘kop’ bevestigd zit. Op de nek bevinden zich twee enorme breuken, elk meer dan 110 meter lang.
Scheuren
De onderzoekers reconstrueerden de geschiedenis van de komeet door te kijken wat er gebeurde als deze tijdelijk wat sneller roteerde. Momenteel doet de komeet er zo’n 12 uur over om een rondje rond de eigen as te draaien, maar wat gebeurt er als de komeet daar maar 7 tot 9 uur voor nodig heeft? De modellen laten zien dat de snellere rotatie ervoor zorgt dat de komeet onder druk komt te staan en er in de ‘nek’ twee scheuren ontstaan die sterk vergelijkbaar zijn met de breuken die we ook daadwerkelijk op 67P/C-G zien. “Onze analyse voorspelde precies waar deze scheuren zouden ontstaan,” vertelt onderzoeker Daniel Scheeres. “We begrijpen nu beter hoe deze kometen door de tijd heen evolueren.”
De kop gaat eraf
De modellen laten tevens zien dat wanneer 67P/C-G nog sneller gaat draaien (in minder dan zeven uur een rondje om de eigen as voltooit), de kop eraf vliegt. Maar geen nood, zo stelt Scheeres. Na zo’n breuk is er namelijk hoop op een goede afloop. “Het hoofd en de romp kunnen niet aan elkaar ontsnappen. Ze zullen rond elkaar heen gaan draaien en in weken, dagen of zelfs uren tijd samenkomen tijdens een ’trage’ botsing, waarop de komeet een nieuwe vorm aanneemt.”
Sneller draaien
De modellen laten dus zien dat sneller draaien ervoor kan zorgen dat een komeet kapot gaat. Maar hoe kan een komeet nu zomaar sneller gaan roteren? Daar is niet zo heel veel voor nodig, benadrukken de onderzoekers. Tijdens een scheervlucht langs de zon of Jupiter kan dat al gebeuren. Of wanneer er sublimatie plaatsvindt en ijs op de komeet verdampt en het oppervlak in straalstromen verlaat.
Hoort bij het leven
De onderzoekers denken dan ook dat kometen zoals 67P/C-G regelmatig sneller gaan roteren en dus ook regelmatig in tweeën breken. Breken, botsen, fuseren en weer breken: het gaat waarschijnlijk het hele leven van de komeet door.
Eerst leek het nog heel bijzonder: een komeet die bestaat uit twee grote delen die met elkaar verbonden zijn middels een dunnere ‘nek’. Maar inmiddels weten we wel beter. Van de zeven kometen die onderzoekers in hoge resolutie hebben kunnen bekijken, hebben zeker vijf exemplaren – waaronder 67P/C-G – een romp, nek en kop. En de verhoudingen tussen de kop en romp zijn voor elke komeet hetzelfde, wat suggereert dat ze allemaal die cyclus van breken, botsen en fuseren doorlopen.
