Reusachtige katten op Mars? Je zou het door deze enorme krassen bijna gaan geloven

Er leven natuurlijk geen katten op de rode planeet, dus deze krassen zijn op een andere manier ontstaan. Maar hoe dan?

De ruimtefoto van de week is gemaakt door de Mars Express en toont één van de vele fossae op Mars. Dit zijn lange, brede groeven, die honderden tot duizenden kilometers lang zijn. Op deze rotsplaneet zijn 56 van dit soort troggen te vinden. Op de foto van het Europese ruimtevaartuig zien we een detail van het gebied dat we Tantalus Fossae noemen, vernoemd naar de zoon van Zeus en Pluto. Dit is zeker niet de grootste fossa op de rode planeet. Die eer gaat naar Sirenum Fossae. Sirenum Fossae heeft een totale lengte van 2.735 kilometer, oftewel de afstand van Dublin naar Moskou.

Klik op de foto om een grotere versie te bekijken.

Hoe ontstaat een fossa?
Een fossa ontstaat als de korst van een planeet wordt uitgerekt. Uiteindelijk breekt het oppervlak en ontstaat er een lange, smalle depressie. De fossae van Tantalus Fossae zijn gecreëerd door de nabije vulkaan Alba Mons. Dit is de grootste schildvulkaan in ons zonnestelsel en heeft een doorsnee van 1600 kilometer. Het is niet de hoogste schildvulkaan, want die eer gaat naar Olympus Mons. Door het groeien van de vulkaan is het oppervlak rondom de Alba Mons vervormd en uiteindelijk gebroken. We zien deze fossae ook aan de andere kant van de vulkaan. De fossae rondom Alba Mons zijn tot duizend kilometer lang, tot tien kilometer breed en tot 350 meter diep.

De fossae liggen rondom de nabije schildvulkaan Alba Patera. Het grotere witte kader toont welk gebied Mars Express op 19 juli 2021 heeft gefotografeerd tijdens de 22173e baan om de planeet. De ruimtefoto van de week is een uitsnede van deze grote foto (het kleinere witte kader).

Mars is niet de enige planeet met deze fossae. Ook op Venus zijn 34 fossae gevonden. Verder zijn er fossae gespot op Mercurius, Enceladus (maan van Saturnus), Ganymedes (maan van Jupiter) en Triton (maan van Neptunus).

Piepjonge en stokoude inslagkraters
Op de foto zien we ook nog een grote inslagkrater. Als je goed kijkt, zie je de lijnen van de fossae doorlopen in de krater. Dit betekent dat deze krater eerder ontstond dan de fossae en dus ouder is. De iets kleinere krater rechtsonder is juist weer na de fossae ontstaan.

Tien jaar Mars Express
Het is volgende maand negentien jaar geleden dat de Europese ruimtevaartorganisatie ESA de Mars Express lanceerde. De orbiter kreeg de opdracht mee om de atmosfeer en het klimaat van de rode planeet te bestuderen. Ook wilden wetenschappers middels de orbiter meer te weten komen over de structuur, de mineralogie en geologie van Mars. En als het even kon, moest de Mars Express ook nog op zoek naar sporen van water. Veel van deze doelen zijn inmiddels behaald. Het ziet er niet naar uit dat de Mars Express op korte termijn met pensioen gaat, dus hopelijk kunnen we volgend jaar de twintigste verjaardag vieren van deze krachtpatser.

De afgelopen decennia hebben ruimtetelescopen en satellieten prachtige foto’s gemaakt van nevels, sterrenstelsels, stellaire kraamkamers en planeten. Ieder weekend halen we één of meerdere indrukwekkende ruimtefoto uit het archief. Genieten van alle foto’s? Bekijk ze op deze pagina.

Bronmateriaal

Afbeelding bovenaan dit artikel: ESA

Fout gevonden?

Interessant voor jou

Voor jou geselecteerd