Het regent waarschijnlijk exokometen op deze jonge ster

De kometen worden mogelijk door een nog niet waargenomen Jupiter-achtige planeet richting de ster geslingerd.

Astronomen hebben de kometen niet direct waargenomen, maar leiden hun aanwezigheid af uit de gassen die rond de ster gespot zijn. Deze gassen ontstaan waarschijnlijk doordat de ijzige kernen van de kometen – wanneer ze te dicht bij de ster in de buurt komen – verdampen.

Vierde ster
Het is de vierde keer dat onderzoekers kometen een doodssprong richting een ster zien maken. Eerder zagen ze het al gebeuren in ons eigen zonnestelsel. Regelmatig vallen kometen die te dicht bij onze zon in de buurt komen, ten prooi aan de ster. Daarnaast zagen ze eerder al kometen in twee buiten ons zonnestelsel gelegen sterren duiken. “Dat we deze zonscherende kometen in ons zonnestelsel en in drie extrasolaire systemen zien, betekent dat deze activiteit wellicht heel gewoon is in jonge stersystemen,” stelt onderzoeker Carol Grady, die de onderzoeksresultaten tijdens een bijeenkomst van de American Astronomical Society in Texas bekend maakte.

HD 172555
Dit keer namen Grady en collega’s met behulp van ruimtetelescoop Hubble – indirect – waar hoe kometen te dicht bij de ster HD 172555 in de buurt kwamen. HD 172555 is een jonge ster van ongeveer 23 miljoen jaar oud en bevindt zich op zo’n 95 lichtjaar afstand van de aarde. Dat het exokometen regent op de ster is waarschijnlijk te wijten aan de aanwezigheid van een nog niet waargenomen planeet ter grootte van Jupiter. De zwaartekracht van deze planeet slingert de kometen waarschijnlijk richting de jonge ster.

Een artistieke impressie van de ster HD 172555. Exokometen haasten zich – waarschijnlijk door toedoen van de gasreus die je op de voorgrond ziet – richting de ster. Afbeelding: NASA / ESA / A. Feild / G. Bacon (STScI).

Beta Pictoris Moving Group
HD 172555 maakt deel uit van de Beta Pictoris Moving Group, een groep jonge sterren die samen het levenslicht zagen en nu samen optrekken. Eerder werd in de groep al een andere ster ontdekt die door exokometen bekogeld wordt: Beta Pictoris. Van deze laatstgenoemde ster weten we dat er in de gas- en stofschijf rond de ster een jonge gasreus aan het ontstaan is. Astronomen vinden de Beta Pictoris Moving Group heel interessant, omdat het de dichtstbijzijnde verzameling jonge sterren is die we kennen. Zeker 37,5 procent van de zwaardere sterren in de groep hebben bovendien een direct waargenomen planeet of zonscherende kometen of – in het geval van de ster Beta Pictoris – zelfs allebei. Bovendien zijn de sterren op een leeftijd waarop ze aardachtige planeten zouden kunnen verkrijgen. Dat in de groep nu opnieuw een ster is ontdekt waarop het kometen regent, is bijzonder interessant. “Het geeft ons meer inzicht in wat er waarschijnlijk in de kinderjaren van ons zonnestelsel – toen kometen de planeten in het hart van ons stelsel, waaronder de aarde, teisterden – allemaal gebeurde. Sterker nog: deze zonscherende kometen maken wellicht leven mogelijk, omdat ze water en andere voor leven belangrijke elementen – zoals koolstof – naar de aardachtige planeten brachten.”

Grady en collega’s hopen HD 172555 in de toekomst verder te bestuderen. Ze zullen dan op zoek gaan naar zuurstof en waterstof rond de ster. De aanwezigheid van deze elementen zou bevestigen dat het werkelijk kometen zijn – en geen andere objecten – die zich richting de ster haasten. “Hubble laat zien dat deze zonscheerders eruit zien en bewegen als kometen, maar tot we hun samenstelling hebben bepaald, kunnen we niet bevestigen dat het kometen zijn,” stelt Grady. “We hebben meer data nodig om vast te stellen of onze zonscheerders ijzig zijn – zoals kometen – of meer rotsachtig – zoals planetoïden.”

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd