Een tweede bliksemschicht die de boeken ingaat is er een die een horizontale afstand van 768 kilometer aflegde – ongeveer de afstand tussen Londen en Hamburg.
Klimaatverandering leidt tot meer extreem weer. En dus zien we ook meer en hevigere onweersbuien, met bizarre bliksems. In 2020 was het ook weer raak. En twee megabliksems die destijds acte de présence gaven, hebben nu zelfs geschiedenis geschreven.
17 seconden durende bliksemschicht
Op 18 juni 2020 ontwikkelde zich boven Uruguay en Noord-Argentinië een woeste onweersbui. Tijdens het noodweer verscheen er aan de hemel een bizarre bliksemflits, die maar liefst 17,102 seconden duurde. Het is een wereldrecord. Wat nog nooit lichtte de hemel zo lang op. De bliksemschicht stoot met deze tijd de vorige recordhouder van troon, die op naam stond van een bliksemflits die in 2018 16,73 seconden lang delen boven Argentinië verlichtte.
Langste horizontale afstand
Op 29 april 2020 ging het boven de zuidelijke staten van de Verenigde Staten goed los. En tijdens de onweersbui verscheen er een bliksemschicht die een horizontale afstand van 768 kilometer aflegde – ongeveer de afstand tussen de Engelse hoofdstad Londen en de Duitse stad Hamburg. Ook deze bliksemflits heeft niet heel verwonderlijk nu de boeken gehaald. Want met deze afstand verpulvert de bliksemschicht het vorige record van 709 kilometer en is dus maar liefst zestig kilometer langer.
Recordbrekende bliksemflitsen
Het betekent dat er in één jaar tijd twee records zijn verbroken. En hoe. “Dit zijn buitengewone records van enkele bliksemschichten,” zegt onderzoeker Randall Cerveny. Wie overigens denkt dat deze nieuwe records lastig te verbreken zullen zijn, heeft het mis. “Het is waarschijnlijk dat er nog grotere extremen bestaan,” vervolgt Cerveny. “En die zullen we gaan waarnemen naarmate de bliksemdetectietechnologie verbetert.”
Gevaarlijk
Hoewel bliksem prachtig en indrukwekkend kan zijn, is het ook belangrijk om te onthouden dat deze onstuimige weersverschijnselen een groot gevaar vormen en elk jaar zelfs vele levens eisen. In een extreem geval doodde één enkele bliksemschicht zelfs 21 mensen die in een hut in Zimbabwe bij elkaar waren gekropen om te schuilen. In de Egyptische stad Derenkah kwamen zelfs 469 mensen om het leven toen bliksem in een reeks olietanks insloeg, waardoor brandende olie de stad overspoelde.
De onderzoekers onderstrepen dan ook dat het belangrijk is om een veilige plek op te zoeken wanneer je jezelf onverhoopt in een onweersbui treft. “Elke keer dat je onweer hoort, zou je naar een bliksemveilige plek moeten gaan,” merkt bliksemspecialist Ron Holle op.
Veilige plek opzoeken
De enige bliksemveilige locaties zijn grote, stevige gebouwen – geen constructies zoals een bushokje – of een volledig afgesloten voertuig met metalen dak – dus geen duinbuggy’s of motorfietsen. Als je minder dan tien seconden telt, is de bliksem gevaarlijk dichtbij en zul je een bliksemveilige plek moeten opzoeken. “Bliksem kan binnen enkele seconden grote afstanden afleggen,” stelt Holle. “Ze maken echter vaak deel uit van grotere onweersbuien, dus let goed op.”
Gelukkig beschikken we tegenwoordig over steeds betere apparatuur om onweersbuien en bliksemschichten goed in de gaten te houden en in kaart te brengen. Niet alleen is dat voordelig voor onze veiligheid, we beginnen daardoor ook deze verrassend ongrijpbare en complexe natuurverschijnsels en de impact die ze op ons dagelijks leven hebben, steeds een beetje beter te begrijpen. “We hebben ondertussen uitstekende metingen van zijn vele facetten,” zegt Michael Peterson, onderzoeksleider van de in de Bulletin of the American Meteorological Society gepubliceerde studie. “Hierdoor ontgrendelen we steeds meer aspecten van zijn gedrag. Er is echter nog veel dat we niet weten. Het is dan ook een opwindend onderzoeksveld waarin we steeds meer te weten komen over waartoe bliksem in staat is.”
