De ogen zijn de spiegel van de ziel, schreef Leonardo Da Vinci eeuwen geleden. Ogen verraden veel over wat er in onze hersenen omgaat. Zo worden de pupillen wijder wanneer het donker wordt en wanneer er een stressvolle situatie ontstaat. Dankzij neurowetenschappers van de Universiteit van Amsterdam kan er nog een feitje aan dit rijtje worden toegevoegd. Verwijding van uw pupil verraadt de uitkomst van uw beslissingen.
Tijdens het onderzoek deden proefpersonen een computertaak waarin ze met een druk op de knop moesten aangeven of ze een bepaalde afbeelding in dynamische ruis zagen of niet. De neurowetenschappers zorgden ervoor dat het beslisproces langer duurde om een onderscheid tussen taak en beslisproces te maken. Zagen de deelnemers de afbeelding, dan drukten ze op de rechter knop zo niet, dan op de linker. Ondertussen registreerden wetenschappers de pupilgrootte van de proefpersonen.
Met de proef hebben wetenschappers kunnen aantonen dat pupilverwijding niet tijdens de beslissing plaatsvindt, maar tijdens het vergaren van bewijs. De mate van verwijding verraadt wat het gevoel van de beslisser is over de aankomende keuze. Opmerkelijk was dat de grootste pupilverwijding voorkwam bij de voorzichtige proefpersonen, oftewel de mensen die langer wachten voordat ze overgaan tot een aankoop. Impulsieve mensen hebben geen bewijs nodig wanneer ze in een winkel besluiten een televisie te kopen, terwijl anderen langer wachten voordat ze overgaan tot een aankoop. Al onze beslissingen zijn het resultaat van de interactie tussen ons innerlijke oordeel en het bewijs vergaard uit de omgeving. De wetenschappers suggereren dat de afgifte van de stof noradrenaline het vergaren van bewijs bevordert en dat de afgifte van noradrenaline beslisprocessen kan beïnvloeden in onze hersenen.
De wetenschappers zijn van plan om deze hypothese te testen door naast de pupilgrootte ook breinactiviteit te meten. Deze resultaten zijn niet alleen belangrijk voor het ontrafelen van de breinmechanismes die betrokken zijn bij beslisprocessen. Ze zouden ook belangrijk kunnen zijn bij het begrijpen van ongeregeldheden in cognitie en gedrag, zoals bij ADHD en andere stoornissen waarbij noradrenaline een belangrijke rol speelt.