Wetenschappers hebben – geholpen door middelbare scholieren – een bijzondere pulsar ontdekt. De pulsar blijkt in een recordbrekend wijde omloopbaan rond een neutronenster te cirkelen.
De middelbare scholieren spitten door de gegevens die de Robert C. Byrd Green Bank Telescope (GBT) had verzameld, in de hoop op een signaal te stuiten dat wees op de aanwezigheid van een pulsar. Met succes: ze spoorden een pulsar op en uit nader onderzoek blijkt nu dat het ook nog eens een heel bijzondere pulsar is.
Een pulsar is een sneldraaiende neutronenster. Ongeveer tien procent van de ons bekende pulsars maakt deel uit van een dubbelstersysteem: het grootste deel van deze pulsars cirkelt om een witte dwerg. Slechts enkele pulsars draaien om een ster die vergelijkbaar is met onze zon of een tweede neutronenster. Deze pulsar is ten eerste bijzonder, omdat deze rond een neutronenster cirkelt: er zijn slechts enkele van deze dubbelstersystemen bekend.
Uit nader onderzoek blijkt bovendien dat de pulsar in een zeer wijde omloopbaan rond de andere neutronenster cirkelt. Nog nooit is een pulsar ontdekt die zo’n wijde omloopbaan rond een andere ster trekt. Sommige pulsars die deel uitmaken van een dubbelstersysteem met daarin nog een neutronenster staan zo dicht bij die andere ster dat hun omloopbaan vergelijkbaar is met de omvang van de zon. Een rondje rond hun vergezellende ster duurt dan ook maar kort: soms slechts een dag. De pulsar die onderzoekers nu ontdekt hebben, heeft een omloopbaan die 52 miljoen kilometer beslaat (ruwweg de afstand tussen Mercurius en de zon) en heeft 45 dagen nodig om een rondje rond de andere ster te voltooien. “De baan (van de nieuw ontdekte pulsar, red.) is meer dan twee keer zo groot als de baan van elke andere pulsar die we eerder in een dubbelstersysteem met daarin nog een neutronenster hebben ontdekt,” vertelt onderzoeker Joe Swiggum.