De vondst bewijst maar weer eens dat de diepzee nog veel geheimen voor ons heeft..
In de zogenoemde Midnight Zone – het deel van de oceaan dat tussen 1000 en 4000 meter onder het wateroppervlak huist – zijn scharlakenrode kwallen geen zeldzame verschijningen. De kwallen – behorende tot het geslacht Atolla – komen er veelvuldig voor. Ze zijn behalve aan hun in het oog springende kleur ook te herkennen aan het feit dat ze stuk voor stuk zijn uitgerust met één dunne tentakel die vele malen langer is dan hun andere tentakels.
Nieuwe soort
Groot was dan ook de verbazing toen onderzoekers jaren geleden in Monterey Bay – een baai voor de kust van Californië – op een scharlakenrode kwal zonder die ene, extreem lange tentakel stuitten. Hun interesse was direct gewekt. En het resultaat daarvan is onlangs verschenen in het blad Animals: een onderzoeksartikel waarin ze de bijzondere kwal uitgebreid beschrijven en aantonen dat deze tot een ons tot voor kort onbekende soort behoort.
Bijzondere maag
De kwal heeft de naam Atolla reynoldsi gekregen en wordt – net als andere kwallen uit hetzelfde geslacht – gekenmerkt door een scharlakenrood, gegroefd parapluvormige zwemklok. Naast de afwezigheid van die ene lange tentakel onderscheidt A. reynoldsi zich ook van andere kwallen door zijn bijzondere maag die de vorm heeft van een Grieks kruis (een kruis met vier armen van gelijke lengte). Wat daarnaast uniek is aan A. reynoldsi, is dat deze zijn tentakels vaak iets oprolt, waardoor het uiteinde ervan lijkt te krullen (die de afbeelding hieronder). Ook de zachte uitsteeksels aan de rand van de zwemklok kennen we niet van andere kwallen uit dit geslacht.
Groot
Wat verder opvalt, is dat A. reynoldsi in vergelijking met andere kwallen uit het geslacht vrij groot is; de zwemklok van het grootste individu waar de onderzoekers de handen op konden leggen, had een diameter van zo’n 13 centimeter. Daarmee is A. reynoldsi één van de grootste kwallen uit zijn geslacht.
Zeldzaam
A. reynoldsi is tot op heden enkel in Monterey Bay aangetroffen en leeft daar zo’n 1000 tot 3200 meter onder het wateroppervlak. Voor nu wijst alles erop dat de kwal vrij zeldzaam is; tussen april 2006 en juni 2021 hebben onderzoekers slechts tien individuen behorende tot de nieuw beschreven soort kunnen identificeren.
Meer ontdekkingen
A. reynoldsi zal zeker niet de laatste aanwinst voor het Atolla-geslacht zijn; onderzoekers hebben nog twee scharlakenrode kwallen op het oog die het eveneens zonder die opvallende lange tentakel moeten doen, maar weer net iets anders zijn dan A. reynoldsi. De verwachting is dan ook dat deze twee ons nog onbekende soorten vertegenwoordigen. Op dit moment is er echter te weinig informatie beschikbaar om deze kwallen – die tot op heden slechts enkele malen zijn gespot – te beschrijven en te achterhalen of ze een eigen soortnaam verdienen. Mochten zij in de toekomst beschreven worden, kan dat ook gevolgen hebben voor A. reynoldsi. Want beide kandidaat-kwalsoorten beschikken net als A. reynoldsi over een kruisvormige maag en dat zou er – in combinatie met het gebrek aan een lange tentakel – wel eens toe kunnen leiden dat onderzoekers ervoor kiezen deze – samen met A. reynoldsi – in een apart geslacht te plaatsen. Voor ze daartoe over gaan, moeten echter niet alleen die twee kwallensoorten nader worden bestudeerd; ook andere soorten uit het Atolla-geslacht moeten dan zowel genetisch als morfologisch nader worden onderzocht om vast te stellen wat dit geslacht nu definieert en of A. reynoldsi en de nog te beschrijven soorten daarin thuishoren. In afwachting daarvan, hebben onderzoekers er voor nu voor gekozen om A. reynoldsi voorlopig in het Atolla-geslacht te plaatsen.
A. reynoldsi is ontdekt door wetenschappers van het Monterey Bay Aquarium Research Institute (MBARI). Het instituut speurt al jaren naar nieuwe soorten in Monterey Bay en omgeving en met succes; in de afgelopen 34 jaar hebben ze meer dan 225 nieuwe soorten beschreven. A. reynoldsi is daar het laatste voorbeeld van, maar er volgen er ongetwijfeld nog meer, zo stelt onderzoeker George Matsumoto. “Deze opmerkelijke nieuwe kwallen laten nog maar eens zien hoeveel we nog over de diepzee kunnen leren. Tijdens vrijwel elke duik in de diepten van Monterey Bay leren we iets nieuws.” Het in kaart brengen van al dat onbekende is fascinerend. Maar het is ook een race tegen de klok. “De diepzee en de dieren die daar leven hebben met steeds meer bedreigingen te maken,” aldus Matsumoto. “En we kunnen het leven in de diepzee niet beschermen als we het niet eerst leren begrijpen.”
