Poollicht is ook zichtbaar op andere planeten (en zelfs buiten ons zonnestelsel)

Op aarde is het poollicht een bekend verschijnsel. Elektrisch geladen zonnedeeltjes van de zon botsen op moleculen in de atmosfeer van de aarde. Deze energie wordt overgedragen aan de atmosfeer en vervolgens ontstaat er een fascinerend kleurenspel. Maar wist je dat poollicht ook op andere planeten voorkomt? En zelfs buiten het zonnestelsel?

De ruimtefoto van de week is een prachtige foto van poollicht op Saturnus. Deze foto is met de infraroodcamera van de Cassini-ruimtesonde gemaakt. De foto eindigde op de tiende plek bij de verkiezing van mooiste Cassini-foto.

Ook de onderstaande foto verscheen in de top 40. Hier is het poollicht van dichtbij zichtbaar op de ringplaneet.

Het poollicht is meestal een eigenschap van de magnetosfeer: het gebied rond een hemellichaam dat beheerst wordt door het magnetisch veld en gevormd wordt door de zonnewind. De zonnewind is een stroom van geladen deeltjes die ontsnappen van het oppervlak van de zon. Het poollicht ontstaat waar de zonnedeeltjes door magnetische veldlijnen de atmosfeer boven de magnetische polen in worden geleid. Op aarde is dat nabij de polen, vandaar dat het noorder- en zuiderlicht juist daar goed zichtbaar is.

Poollicht op andere planeten…
Ook op andere planeten in ons zonnestelsel is poollicht gespot, zoals op Uranus en Jupiter. In het geval van Jupiter zijn er wel wat verschillen met aards poollicht. Zo zijn de aurora’s op Jupiter vele malen omvangrijker en honderden malen energieker. En in tegenstelling tot het poollicht op aarde houdt het poollicht op Jupiter nooit op. Dat komt doordat poollicht op Jupiter niet alleen ontstaat door deeltjes van de zon, maar ook door deeltjes die in de omgeving rondwaren en dan met name deeltjes van Jupiters maan Io. Het magnetische veld van Jupiter is namelijk zo sterk dat het die deeltjes naar zich toetrekt.

…en zelfs buiten het zonnestelsel
In 2015 vonden astronomen voor het eerst poollicht bij een ander object buiten het zonnestelsel. Het is bewijs dat poollicht iets universeels is. De aurora bij de bruine dwerg LSR J1835+3259 is 10.000 keer zo intens als het helderste poollicht bij Jupiter. De bruine dwerg is twintig lichtjaar verwijderd van de aarde. “Stel, je zou op het oppervlak van een bruine dwerg staan – wat overigens niet écht kan in verband met hoge temperaturen en een hoge atmosferische druk – dan zou je een fantastische lichtshow te zien krijgen, die niet vergelijkbaar is met noorderlicht op aarde,” vertelt professor Gregg Hallinan van Caltech.

Hoewel poollicht heel bekend is, worden er regelmatig nog nieuwe ontdekkingen gedaan. Zo vonden wetenschappers in 2017 nog een nieuw type poollicht met de naam ‘Steve’.

De afgelopen decennia hebben ruimtetelescopen en satellieten prachtige foto’s gemaakt van nevels, sterrenstelsels, stellaire kraamkamers en planeten. Ieder weekend halen we één of meerdere indrukwekkende ruimtefoto uit het archief. Genieten van alle foto’s? Bekijk ze op deze pagina.

Bronmateriaal

Archief Scientias.nl

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd