De polen van Mercurius herbergen veel meer ijs dan gedacht

Niet alleen in, maar ook tussen kraters zou ijs te vinden zijn.

Mercurius is de planeet die het dichtst bij de zon staat. De planeet cirkelt in een licht ovaalvormige baan rondom onze moederster heen en op het moment dat de afstand tussen de planeet en zon het kleinst is, zijn de twee slechts 47 miljoen kilometer van elkaar verwijderd. Die geringe afstand betekent ook dat de temperatuur op de planeet flink kan oplopen: tot wel 430 graden Celsius.

IJs
En daarmee is Mercurius misschien niet direct een plek waar je ijs zou verwachten. Maar de afgelopen decennia hebben onderzoekers verschillende aanwijzingen gevonden dat op de planeet toch ijs te vinden is. En wel in diepere kraters op en nabij de polen, waarvan de bodem permanent in de schaduw ligt.

Tussen de kraters
Maar dat is niet de enige plek waar ijs te vinden is, zo suggereren Amerikaanse onderzoekers nu. Naast de grote hoeveelheden ijs in de kraters zouden op het oppervlak van Mercurius ook kleinere hoeveelheden ijs te vinden zijn. Bijvoorbeeld in permanent in de schaduw gelegen gebieden tussen kraters.

Hoe kwam het ijs nabij de polen op Mercurius terecht?

Onderzoekers weten het niet precies, maar hebben er wel ideeën over. Zo vermoeden ze dat het op Mercurius is afgezet door kometen of planetoïden. Een andere optie is dat de zonnewind waterstof op het oppervlak van Mercurius heeft gebracht dat later de verbinding aanging met zuurstof en zo water vormde. Dat we niet precies weten hoe het ijs op Mercurius is terecht gekomen, maakt dit onderzoek naar de locatie van het ijs alleen maar interessanter. “Eén van de belangrijke dingen die we willen begrijpen, is hoe water en andere vluchtige stoffen in het binnenste deel van het zonnestelsel – waaronder de aarde, de maan en onze planetaire buren – zijn gedistribueerd,” stelt onderzoeker Jim Head. “Deze studie opent onze ogen voor nieuwe plekken waarop we naar water kunnen zoeken en suggereert dat er veel meer van op Mercurius te vinden is dan we dachten.”

Hoogtemeter
Onderzoekers kwamen die kleinere ijsafzettingen op het spoor toen ze zich over gegevens van MESSENGER bogen. Deze sonde cirkelde een paar jaar geleden rond Mercurius. Aan boord van de sonde bevonden zich verschillende instrumenten, waaronder een hoogtemeter die met behulp van lasers de hoogte van verschillende gebieden op Mercurius vaststelde. Dit instrument kon echter ook gebruikt worden om de reflectie van het oppervlak van Mercurius te bestuderen. Aan de hand van gegevens die door dit instrument zijn verzameld, hebben onderzoekers nu ijs gevonden in drie grote kraters. Samen zouden de drie ijskappen ongeveer 3400 vierkante kilometer beslaan. Daarmee is hun omvang aanzienlijk. Maar misschien nog wel interessanter is dat onderzoekers ook gekeken hebben naar de mate waarin het gebied rond deze kraters licht reflecteert. En dit gebied bleek minder helder te zijn dan de ijskappen in de kraters. Maar het is wel aanzienlijk helderder dan het gemiddelde oppervlak van Mercurius. En dat zou te wijten zijn aan kleine ijsafzettingen die over het terrein verspreid zijn. De meeste van deze hoopjes ijs zouden te klein zijn om individueel met het instrument aan boord van MESSENGER te detecteren, maar samen zorgen ze ervoor dat het betreffende gebied meer licht reflecteert.

Vier kleinere ijsafzettingen
Om er zeker van te zijn dat dergelijke kleinere ijsafzettingen bestaan, gingen de onderzoekers nog een stap verder. Ze spitten de door de hoogtemeter aan boord van MESSENGER verzamelde gegevens nog eens door, op zoek naar ijsafzettingen die kleiner waren dan de grote ijsafzettingen in kraters, maar wel groot genoeg waren om met behulp van de hoogtemeter te worden opgespoord. Met succes! Ze troffen er vier aan, elk met een diameter kleiner dan vijf kilometer. Het bewijst dat dergelijke kleinere ijsafzettingen bestaan. “We denken dat er waarschijnlijk nog veel, veel meer zijn die in grootte variëren van een paar kilometer tot een paar centimeter,” stelt onderzoeker Ariel Deutsch.

Die kleinere ijsafzettingen stellen individueel misschien niet zoveel voor. Maar mogelijk herbergen ze samen net zoveel ijs als de grote kraters op de polen. Het zou betekenen dat de hoeveelheid ijs op Mercurius, wanneer we ook de kleine ijsafzettingen in ogenschouw nemen, in één klap zou kunnen verdubbelen.

Wist je dat er volgend jaar weer een sonde naar Mercurius vertrekt? BepiColombo moet de geheimen van de kleinste planeet in ons zonnestelsel onthullen. En de sonde zal ook onderzoek gaan doen naar het waterijs op Mercurius. Lees hier alles over de missie!

Bronmateriaal

"New research suggests Mercury’s poles are icier than scientists thought" - Brown University

Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA / Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory / Carnegie Institution of Washington

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd