Minuscule plastic deeltjes blijken een steeds grotere rol te spelen in een van de belangrijkste natuurlijke processen van onze planeet. En dat is slecht nieuws.
Een nieuw onderzoek, verschenen in vakblad Nature, laat zien hoe groot de ellende is. Deze ‘microplastics’ mengen zich met het natuurlijke materiaal dat de oceaan gebruikt om CO2 op te slaan. Dat is slecht nieuws, want zonder die natuurlijke ‘thermostaat’ wordt het een chaos met ons klimaat.
De onzichtbare vervuiler
De onderzoekers bestudeerden meer dan 1.800 meetpunten verspreid over de wereldzeeën, van aan het wateroppervlak tot kilometers diep. Uit hun onderzoek blijkt dat microplastics (plastic deeltjes kleiner dan 5 millimeter) letterlijk overal te vinden zijn. Tijdens de studie keken de onderzoekers niet alleen naar drijvend plastic, maar ook naar wat er gebeurt in de diepere waterlagen. Hoe dieper je duikt, zo blijkt nu, hoe groter het aandeel plastic wordt in verhouding tot natuurlijke deeltjes die normaal voor de koolstofopslag zorgen.
Delicaat systeem verstoord
Op 30 meter diepte is nog maar 0,1 procent van de zwevende deeltjes plastic. Maar ga je naar 2.000 meter, dan schiet dat omhoog naar 5 procent. Dat klinkt misschien niet als veel, maar het is genoeg om alarmbellen te laten rinkelen. Want die deeltjes mengen zich met het natuurlijke spul (denk aan dode algen en ander organisch materiaal) dat normaal CO2 meeneemt naar de bodem. En dat proces houdt onze planeet al miljoenen jaren in balans. Maar microplastics gooien nu roet in het eten. Ze verstoren dat delicate systeem, en dat kan zomaar fikse gevolgen hebben voor het klimaat.
Klein plastic, groot effect
Grote stukken plastic ken je wel: die drijven rond of zinken als een baksteen. Maar microplastics? Die zijn anders. Ze zweven veel langer rond in het water, als een soort onzichtbare plaag. Ze mixen met de natuurlijke deeltjes en brengen zo het hele systeem uit balans.
Tijd voor actie en betere meetmethodes
De onderzoekers zitten niet stil. Ze roepen hun collega’s op om dit serieus te nemen en beter samen te werken. Nu gebruikt iedereen zijn eigen methodes om plastic in zee te meten, en dat maakt het lastig om een helder beeld te krijgen. Ze willen meer standaardisatie en internationale samenwerking. Want pas als we precies weten waar al dat plastic naartoe gaat en wat het doet, kunnen we echt iets ondernemen.
