Het is een nieuwe aanwijzing dat plastic zich ook een weg weet te banen in onze lichamen.
Dat hebben onderzoekers bekend gemaakt tijdens een bijeenkomst van de American Chemical Society. “Je kunt milieuvervuilend plastic bijna op elke plek op aarde vinden en waar we plastic eerst nog zagen als een geweldig product zijn we het in een paar decennia tijd gaan zien als een bedreiging,” zo stelt onderzoeker Charles Rolsky. “Er is bewijs dat plastic ook ons lichaam kan binnendringen, maar er zijn maar weinig studies die er in het lichaam naar gezocht hebben.”
Nieuwe onderzoek
Het nieuwe onderzoek is één van de weinige studies waarin onderzoekers in menselijke weefsels actief op zoek gaan naar zogenoemde microplastics en nanoplastics. Microplastics zijn plastic fragmenten die kleiner zijn dan 5 millimeter. Nanoplastics zijn met een diameter van minder dan 0,05 millimeter nog veel kleiner.
De onderzoekers tonen in hun studie allereerst aan dat het mogelijk is om microplastics en nanoplastics in het menselijk lichaam te detecteren. Ze verzamelden daartoe weefsels afkomstig uit onder meer de longen, lever, milt en nieren. “De belangrijkste functie van de lever, milt en nieren is om ongewenste materialen uit het lichaam te filteren,” zo legt onderzoeker Varun Kelkar aan Scientias.nl uit. “Vanwege die functie is het ook het meest waarschijnlijk dat je in deze organen microplastics aan zou treffen. Bovendien wijst eerder onderzoek uit dat plastic zich in deze organen van dieren ophoopt wanneer deze dieren aan plastic deeltjes worden blootgesteld. Daarnaast zijn we ons ook bewust van de plastic vezels die voortdurend in de lucht zweven. Daarom hebben we ook longweefsel verzameld voor analyse.” De onderzoekers brachten in de genoemde weefsels micro- en nanoplastics aan en tonen vervolgens aan dat deze prima gedetecteerd kunnen worden.
Vet- en leverweefsel
Nadat de onderzoekers zo hadden aangetoond dat het mogelijk is om micro- en nanoplastics te detecteren, gingen ze een stap verder. Ze lieten hun methode los op nieuwe vet- en leverweefsels waar ze zelf geen micro- of nanoplastics aan hadden toegevoegd, om te kijken of deze reeds plastic herbergden. En jawel, in elk monster werden bestanddelen van plastic aangetroffen. “We ontdekten plastic componenten, met name monomeren van veelgebruikte plastics, waaronder bisfenol A,” vertelt Kelkar.
Gezondheid
Onduidelijk is nog of deze plastic bestanddelen van invloed zijn op onze gezondheid. “We willen geen alarmisten zijn, maar het is wel zorgwekkend dat deze moeilijk afbreekbare materialen overal aanwezig zijn en menselijke weefsels binnen kunnen dringen en zich daar op kunnen hopen,” vindt Kelkar. “Plastic vervuiling is niet ‘slechts’ een milieuprobleem. Het is persoonlijk. Iedereen wordt blootgesteld en wij – en andere onderzoekers – hebben aangetoond dat vrijwel iedereen in de ontwikkelde wereld detecteerbare hoeveelheden van niet één, maar meerdere plastic bestanddelen in het lichaam heeft.” Om een beter beeld te kunnen krijgen van de omvang van het probleem, is het volgens Kelkar belangrijk dat er methoden komen die het mogelijk maken om plastic bestanddelen en piepkleine stukjes plastic in het menselijk lichaam te detecteren. En er moet worden aangetoond dat deze methoden betrouwbaar zijn. “En dat is wat we nu gedemonstreerd hebben.” Omdat alle mensen die voor dit onderzoek weefsel doneerden ook meer informatie verschaften over onder meer hun dieet en levensstijl, hopen de onderzoekers in de toekomst ook meer te kunnen zeggen over hoe plastic deeltjes precies in onze lichamen terecht komen.
Vervolgstudies zullen tevens uit moeten wijzen hoe groot het gevaar van deze plastic bestanddelen en micro- en nanoplastics werkelijk is. “Zodra we een beter beeld hebben van wat er in onze weefsels zit, kunnen we epidemiologische studies opzetten om de gezondheidsuitkomsten te onderzoeken. En zo kunnen we de potentiële gezondheidsrisico’s – als die er zijn – gaan begrijpen.”
