Planeet met extreem ovaalvormige omloopbaan ontdekt

Nog niet eerder is een planeet met zo’n excentrische baan aangetroffen. Onduidelijk is nog hoe de planeet in zijn extreem ovaalvormige baan terecht is gekomen.

Als je van een afstandje kijkt naar de baan die onze aarde rond de zon trekt, dan lijkt deze baan bijna perfect cirkelvormig. Maar dat is ‘ie niet. Als de baan van een planeet afwijkt van een cirkel, dan noemen we deze excentrisch. De excentriciteit van de omloopbaan van de aarde is heel klein (zo’n 0,01).

Excentrisch
Wetenschappers hebben nu een planeet ontdekt met een extreem excentrische baan. De excentriciteit van deze planeet – HD 20782 – is maar liefst 0,96. Als je de baan die deze planeet om zijn moederster trekt, zou tekenen, dan zou je een bijna platte ovaalvorm krijgen.

De baan van HD20782 in vergelijking met de banen van enkele planeten in ons zonnestelsel.
De baan van HD20782 in vergelijking met de banen van enkele planeten in ons zonnestelsel.
Dichtbij en ver weg
Het betekent dat de planeet op sommige momenten heel dicht bij zijn ster te vinden is. En dat deze op andere momenten heel ver van de ster verwijderd is. Wanneer de afstand tussen de ster en planeet het grootst is, is deze afstand ongeveer 2,5 keer zo groot als de afstand tussen de aarde en de zon. Als de afstand tussen de ster en planeet het kleinst is, is deze ongeveer 0,06 keer zo groot als de afstand tussen de aarde en de zon. “(De planeet, red.) is ongeveer zo zwaar als Jupiter, maar draait rond zijn ster alsof deze een komeet is,” vertelt onderzoeker Stephen Kane.

Atmosfeer
Kane en zijn collega’s bestudeerden de planeet uitgebreid. En wat heel bijzonder is, is dat ze de helderheid van de planeet hebben zien veranderen. Wanneer de planeet heel dicht bij zijn ster staat, reflecteert deze meer zonlicht en is dus helderder. Het kan ons iets meer vertellen over de atmosfeer van deze planeet. Want de hoeveelheid licht die de planeet reflecteert, wordt deels bepaald door de samenstelling van zijn atmosfeer. Planeten die omringd worden door wolken die bestaan uit ijsdeeltjes – denk aan Jupiter bijvoorbeeld – reflecteren veel licht. Maar als een planeet zoals Jupiter dicht bij de zon in de buurt zou komen, zou de hitte van de zon de ijsdeeltjes uit zijn wolken verwijderen. Vandaar dat planeten ter grootte van Jupiter die in een vrijwel cirkelvormige baan rond hun ster draaien vaak vrij donker lijken. Maar in het geval van HD 20782 is dat anders. De onderzoekers denken dat deze net zo’n atmosfeer heeft als Jupiter, maar “de atmosfeer van deze planeet krijgt de kans niet om te reageren (op de warmte van de ster, red.),” vertelt Kane. “De tijd die deze nodig heeft om rond zijn ster te draaien, is zo kort dat er geen tijd is om alle ijsdeeltjes die de atmosfeer zo reflecterend maken te verwijderen.”

Onduidelijk blijft hoe HD 20782 in zijn zeer ovaalvormige baan terecht is gekomen. Mogelijk is deze in botsing gekomen of bijna in botsing gekomen met een andere planeet. Die andere planeet is daarbij uit het systeem geschopt en HD 20782 kwam in een ovaalvormige baan terecht. Een andere mogelijkheid is dat het iets te maken heeft met het feit dat de planeet deel uitmaakt van een binair systeem (een systeem met daarin twee sterren). Mogelijk is één van de sterren te dicht bij de planeet in de buurt gekomen en is HD 20782 zo in zijn ovaalvormige baan beland.

Bronmateriaal

"Most eccentric planet known flashes astronomers with reflected light" - San Francisco State University
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd