Als de zwartkopzanger in zee belandt, legt hij het loodje. En toch legt hij – een klein zangvogeltje van zo’n 20 gram – een tot 2770 kilometer lange route over water af. In één ruk. In twee tot drie dagen tijd.
Het is één van de langste non-stop vluchten over water die – voor zover wetenschappers weten – door zangvogels worden afgelegd. Dat schrijven de onderzoekers in het blad Biology Letters.
Landrot
Natuurlijk zijn er meer vogels die indrukwekkend lange tochten over grote wateren afleggen. Denk aan meeuwen en albatrossen. Maar de zwartkopzanger is niet alleen veel kleiner; hij is ook nog eens een echte landrot. Een landing op het water zou de vogel fataal worden.
Bos
De zwartkopzanger leeft in het bos en zoekt – net als vele andere vogels in dat bos – ’s winters een warmere bestemming op. Maar de meeste vogels die in het bos wonen, kiezen ervoor om over het land naar warmere oorden te trekken. De zwartkopzanger niet. Om vanuit het oostelijke deel van Canada in Zuid-Amerika te belanden, steekt hij in een rechte lijn een stuk van de Atlantische Oceaan over.
Zenders
Onderzoekers vermoeden al langer dat de zwartkopzanger een indrukwekkende afstand over water aflegt. Maar hard bewijs daarvoor ontbrak. Dat kwam mede doordat zenders lang te zwaar en te groot waren om op de rug van de kleine zangvogel te binden. Maar daar is verandering in gekomen. Inmiddels zijn er zenders die niet veel meer wegen dan een halve gram. De onderzoekers rustten 40 vogels met zo’n zendertje uit en volgden ze. “We zagen dat de reis van de zwartkopzanger inderdaad over de Atlantische Oceaan voerde,” vertelt onderzoeker Bill DeLuca. “De afgelegde afstanden varieerden van 2270 tot 2770 kilometer.”
Ter voorbereiding op hun lange reis bouwen de vogels een flinke reserve op. “Ze eten zoveel mogelijk: in sommige gevallen verdubbelen ze hun lichaamsgewicht zodat ze onderweg geen voedsel of water nodig hebben,” vertelt onderzoeker Ryan Norris. “De vogels mogen niet vallen of tekortschieten. Het is een kwestie van vliegen of doodgaan.” De onderzoekers achten het waarschijnlijk dat veel zangvogels de reis niet overleven. “We denken dat ongeveer de helft terugkeert.” Waarom de zangvogels dat risico nemen en niet over land vliegen, is onduidelijk.
