Piepjonge kroonjuwelen in het Coronet Cluster

Het sterrenbeeld Zuiderkroon huisvest één van de meest bijzondere stervormingsgebieden, namelijk het Coronet Cluster. Deze prachtige foto is de ruimtefoto van de week.

Het Coronet cluster is één van de meest nabije stervormingsgebieden. Het cluster is 420 lichtjaar verwijderd van het zonnestelsel en dat is ongeveer een derde de afstand tot het bekendste stervormingsgebied: de Orionnevel. Het sterrenbeeld Zuiderkroon is niet goed te zien vanuit de Benelux. Om het Coronet cluster met een telescoop waar te nemen moet je toch afreizen naar het zuiden.

In zichtbaar licht zijn de jonge sterren in het Coronet cluster niet te zien. Dit komt doordat deze piepjonge kroonjuwelen zich schuilhouden in de donkere nevel. Pas in infrarood licht verschijnen de sterren beeld. Gelukkig is de Spitzer-telescoop uitgerust met een infraroodcamera om deze embryonale sterren te kieken.

Infrarood
Spitzer is ontworpen om ‘de kou’, ‘het oude’ en ‘het stoffige’ te bestuderen: drie dingen die astronomen bijzonder goed kunnen waarnemen in infraroodlicht. Dat zit zo. Zichtbaar licht ligt tussen de 400 en 700 nanometer. Golflengten langer dan 700 nanometer, maar korter dan microgolven (1mm tot 30 cm) worden aangeduid als infrarood; onzichtbaar voor het menselijk oog. Verschillende infraroodgolflengtes kunnen verscheidende kenmerken van het universum onthullen. Spitzer kan bijvoorbeeld objecten zien die – omdat ze te koud zijn – niet veel zichtbaar licht uitstralen, inclusief exoplaneten, bruine dwergsterren en koude materie die zich in de ruimte tussen sterren bevindt. Eén van de belangrijkste sterke punten van Spitzer is zijn gevoeligheid. Dat wil zeggen dat hij in staat is om zeer zwakke bronnen van infraroodlicht te detecteren.

De ruimtefoto van de week is een composietfoto en toont het Coronet Cluster in röntgenlicht (Chandra-röntgenobservatorium) en in infrarood licht (Spitzer). De foto is gemaakt in 2007. Bijzonder aan de foto is dat de verschillende sterren in de nevel niet allemaal even oud zijn. Hierdoor krijgen astronomen een goed beeld hoe jonge sterren ontstaan en evolueren.

Spitzer is inmiddels met pensioen. Tijdens zijn zestienjarig bestaan heeft Spitzer heel wat werkzaamheden verricht. Zo heeft hij bijvoorbeeld ontzettend veel mooie foto’s gemaakt van verre sterrenstelsels en nabije nevels. Het licht van sommige van hen heeft miljarden jaren gereisd om ons te bereiken, waardoor wetenschappers objecten konden zien zoals die lang, lang geleden bestonden. Bovendien heeft de ruimtetelescoop een aantal bijzondere ontdekkingen op zijn naam staan. Zo was het bijvoorbeeld Spitzer die de grootste ring rondom Saturnus ontdekte. Ook ontdekte de telescoop als eerste licht dat afkomstig was van een planeet buiten ons zonnestelsel, maakte de eerste weerkaart van een exoplaneet (zie afbeelding hieronder), trof de grootste moleculen (zogenoemde buckyballs) aan, vond nieuwe protosterren (oftewel sterren in vorming) en zwarte gaten.

De afgelopen decennia hebben ruimtetelescopen en satellieten prachtige foto’s gemaakt van nevels, sterrenstelsels, stellaire kraamkamers en planeten. Ieder weekend halen we één of meerdere indrukwekkende ruimtefoto uit het archief. Genieten van alle foto’s? Bekijk ze op deze pagina.

Bronmateriaal

Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd