Een grote studie laat zien dat het drinken van gezoete dranken het risico op hart- en vaatziekten flink verhoogt, maar af en toe een zoete traktatie niet.
We weten inmiddels wel dat suiker niet bepaald je beste vriend is als het om je gezondheid gaat. Overmatig gebruik van toegevoegde suikers kan namelijk bijdragen aan verschillende gezondheidsproblemen en tandbederf. Er was tot nu toe echter weinig bewijs over de invloed van suiker op hart- en vaatziekten, die in Europa de belangrijkste oorzaak van sterfte en ziekte vormen. Een nieuwe studie stemt nu voorzichtig optimistisch. Want af en toe een zoete verwennerij blijkt helemaal niet zo erg te zijn.
Studie
Om te begrijpen hoe suikerinname het risico op hart- en vaatziekten beïnvloedt en of verschillende soorten suiker dit risico veranderen, verzamelden de onderzoekers gegevens uit twee grote cohortstudies uit Zweden. In 1997 en 2009 vulden de deelnemers vragenlijsten over hun dieet in, zodat de wetenschappers hun eetgewoonten in de loop der tijd konden volgen. In totaal deden er maar liefst zo’n 70.000 mensen mee. De onderzoekers bestudeerden drie soorten suikerinname – zoals honing, zoetigheden zoals gebak, en gezoete dranken zoals frisdrank – en keken naar zeven verschillende hart- en vaatziekten: twee soorten beroertes, hartaanvallen, hartfalen, aorta-aneurysma’s, atriumfibrilleren en aortastenose. De deelnemers werden gevolgd totdat ze overleden, een hart- of vaatziekte kregen gediagnosticeerd, of totdat de follow-upperiode eindigde in 2019. In die periode werden 25.739 deelnemers gediagnosticeerd met een hart- of vaatziekte.
Frisdrank
De onderzoekers ontdekten dat zoete dranken het schadelijkst waren voor de gezondheid: het drinken van relatief veel frisdrank verhoogde het risico op een ischemische beroerte, hartfalen, atriumfibrilleren en een abdominale aorta-aneurysma aanzienlijk. “Vloeibare suikers, zoals in gezoete dranken, vullen minder goed dan vaste suikers, waardoor je al snel te veel binnenkrijgt,” legt onderzoeker Suzanne Janzi uit.
Hart- en vaatziekten
Verschillende hart- en vaatziekten reageerden anders op een hogere suikerinname, waarschijnlijk omdat extra suiker ieders risicoprofiel anders beïnvloedt. Over het algemeen steeg het risico op een ischemische beroerte en een abdominale aorta-aneurysma, en bij mensen met een normaal BMI nam ook het risico op hartfalen toe.
Af en toe een zoete lekkernij
Maar geen zorgen, je hoeft suiker echt niet helemaal uit je leven te verbannen. Sterker nog, af en toe iets zoets eten blijkt weinig kwaad te kunnen, het lijkt het risico op hart- en vaatziekten juist te verlagen. “Wat echt opviel in onze studie, is hoe verschillend de impact van verschillende suikerbronnen op hart- en vaatziekten kan zijn”, merkt Janzi op. “Dit verrassende contrast laat zien dat niet alleen de hoeveelheid suiker telt, maar ook waar het vandaan komt en in welke context je het consumeert.”
Hoe dan?
Kortom, suikerrijke dranken verhogen het risico op hart- en vaatziekten flink, maar af en toe een zoetigheid lijkt je gezondheid juist ten goede te komen. Maar hoe zit dat precies? “Dit kan onderliggende dieetgedragingen weerspiegelen”, verklaart Janzi. “Mensen die bijna geen suiker eten, volgen vaak strenge diëten of vermijden suiker vanwege gezondheidsproblemen. Hoewel we in deze studie geen oorzakelijk verband kunnen aantonen, lijkt het erop dat extreem lage suikerinname misschien niet nodig of zelfs niet voordelig is voor je hartgezondheid.” Ook de context speelt mogelijk een rol. “Zoetigheden worden vaak gegeten tijdens sociale momenten of bijzondere gelegenheden, terwijl gezoete dranken vaak een meer alledaags gebruik kennen”, aldus Janzi.
De resultaten van deze studie benadrukken het complexe verband tussen suikerconsumptie en het risico op hart- en vaatziekten. Tegelijkertijd stellen de bevindingen ook enigszins gerust; je hoeft echt niet alles wat suiker bevat voortaan te laten staan. Af en toe een koekje moet kunnen, maar drink daar dan wel bij voorkeur koffie of thee en geen cola bij. Verdere studies zijn echter noodzakelijk om de onderliggende mechanismen van de ontdekte verschillen in de effecten van suikerinname beter te begrijpen.
