Pesticiden tasten veel meer organismen aan dan gedacht, blijkt uit nieuw onderzoek. Wereldwijd bedreigen bestrijdingsmiddelen de biodiversiteit.
Uit nieuw onderzoek van het UK Centre for Ecology & Hydrology (UKCEH) blijkt dat het gebruik van pesticiden ontzettend veel negatieve gevolgen heeft voor honderden soorten bacteriën, schimmels, planten, insecten, vissen, vogels en zoogdieren. Dit heeft wereldwijd een enorme impact op de biodiversiteit. Men denkt volgens onderzoeker Dave Goulson van de Universiteit van Sussex dat chemische bestrijdingsmiddelen vaak alleen giftig zijn voor de levende wezens waarvoor ze ingezet worden, maar niets blijkt minder waar. Ze zijn dus ook schadelijk voor de honderden andere organismen die ze binnenkrijgen, vertelt hij. “Het is verontrustend dat we allerlei negatieve effecten hebben gevonden bij planten, dieren, schimmels en microben, die ecosystemen bedreigen.”
800 soorten
Het team onderzocht meer dan 1700 bestaande laboratorium- en veldstudies en keek naar de effecten van 471 verschillende soorten bestrijdingsmiddelen die gebruikt worden door (agrarische) bedrijven en in het huishouden. Bij meer dan 800 soorten organismen die op het land of in het water leven, werden verschillende negatieve effecten waargenomen veroorzaakt door de chemische bestrijdingsmiddelen. De pesticiden hebben invloed op hoe snel planten en dieren groeien en hun voortplantingssucces. Ze hebben zelfs impact op hun gedrag, zoals het vermogen om bepaalde prooien te vangen, zich te verplaatsen of om bepaalde partners aan te trekken in het wild. Daarnaast werd ook schade aan de cellen van de organismen opgemerkt en viel op dat de stofwisseling erdoor wordt beïnvloed. Kortom: de gevolgen zijn enorm.
Noodzakelijk
Hoewel door bestrijdingsmiddelen de biodiversiteit afneemt, blijven ze op dit moment wel noodzakelijk voor boeren, erkent het onderzoeksteam. Alleen al in Nederland wordt jaarlijks ruim 9 miljoen kilo aan bestrijdingsmiddelen verkocht. Zonder pesticiden zou de wereldwijde voedselproductie instorten. Maar hoe lang kunnen pesticiden op deze schaal gebruikt blijven worden? De resultaten van dit onderzoek benadrukken dat het gebruik ervan wel degelijk moet verminderen, vertelt co-auteur Ben Woodcock, ecoloog van het UKCEH. “Dit kan bestaan uit bottom-up initiatieven geleid door boeren, zoals regeneratieve landbouw, maar ook uit overheidsbeleid zoals Defra’s Sustainable Farming Incentive, dat boeren betaalt om het gebruik van insecticiden op gewassen te verminderen.” Regeneratieve landbouw is een vorm die is gericht op het vergroten van de biodiversiteit.
Alternatieven
Er zijn ook alternatieven die ingezet kunnen worden om het gebruik van bestrijdingsmiddelen te verminderen. De onderzoekers benoemen een aantal andere mogelijkheden, zoals het planten van wilde bloemen en keverbanken om bepaalde organismen te ondersteunen die ongedierte eten. Als er meer van dat soort organismen zijn, dan hoeven boeren minder chemische bestrijdingsmiddelen te gebruiken. Daarnaast kunnen tuinders een bijdrage leveren door ook natuurlijke plaagbestrijding te bevorderen. Denk aan het introduceren van rondwormen, lieveheersbeestjes of mijten. Of het aantrekken van vogels, kikkers en egels door middel van diervriendelijk tuinieren. Zo hoeven ze minder pesticiden te gebruiken om hun gewassen te beschermen.
