En vervolgens ervaren deze mensen wekenlang minder symptomen.
Dat suggereert een nieuw onderzoek, uitgevoerd door wetenschappers van het Imperial College London. De onderzoekers verzamelden een aantal mensen met een depressie bij wie conventionele therapieën niets hadden uitgehaald en dienden ze psilocybine toe. Dit is een stofje dat de psyche beïnvloedt en dat van nature voorkomt in paddo’s. De proefpersonen kregen het stofje twee keer toegediend: eerst 10 milligram en vervolgens een week later een hogere dosis (25 milligram).
Hersenscans
De onderzoekers maakten van elke proefpersoon op verschillende momenten hersenscans. Zo ondergingen de proefpersonen een hersenscan op de dag voor ze psilocybine toegediend kregen. Ook volgde er een hersenscan op de dag nadat ze de hogere dosis psilocybine hadden gekregen. Uit die hersenscans blijkt dat de activiteit in de hersenen door toedoen van het stofje veranderde. Zo nam de bloedstroom in verschillende delen van het brein – waaronder de amygdala, een hersengebied betrokken bij het verwerken van emotionele reacties, stress en angst – af.
Resetten of rebooten
“Wij hebben voor het eerst duidelijke veranderingen aangetoond in de hersenactiviteit van depressieve mensen die -nadat geen enkele conventionele behandeling hielp – behandeld zijn met psilocybine,” stelt onderzoeker Robin Carhart-Harris. Ook bleken de symptomen van depressie af te nemen: wat dat betreft hadden de proefpersonen tot wel vijf weken na de behandeling nog baat bij het psychoactieve stofje uit de paddo. “Verschillende van onze patiënten voelden zich na de behandeling ‘gereset’,” vertelt Carhart-Harris. Wanneer de proefpersonen hun reactie op het stofje moesten beschrijven, gebruikten ze opvallend vaak computertermen. “Eéntje zei bijvoorbeeld dat hij het gevoel had dat zijn brein gedefragmenteerd was, zoals je dat met een harddrive in je computer doet en een ander zei dat hij zich ge-reboot voelde.”
Kick start
De onderzoekers denken dat psilocybine de activiteit van een aantal hersennetwerken die een rol spelen in depressie, reset. “Psilocybine geeft deze individuen misschien de tijdelijke ‘kick start‘ die zij nodig hebben om uit hun depressieve toestand te breken (…) vergelijkbare effecten in het brein hebben we gezien tijdens elektroconvulsietherapie (ook wel elektroshocktherapie genoemd, red.).”
De studie is veelbelovend. Toch is enige terughoudendheid op zijn plaats, zo geven ook de onderzoekers zelf aan. Zo was het aantal proefpersonen klein (zo’n 20 mensen) en was er geen controlegroep (waardoor dus niet gecontroleerd kon worden hoe groot het placebo-effect was). Meer onderzoek is dan ook hard nodig. En dat komt er ook. Zo hopen de onderzoekers het effect dat psilocybine heeft volgend jaar te vergelijken met het effect dat conventionele antidepressiva hebben. “Grotere studies zijn nodig om te zien of we dit positieve effect onder een groter aantal patiënten kunnen reproduceren,” stelt onderzoeker David Nutt. “Maar deze eerste resultaten zijn opwindend.”