Jaarlijks belanden er in Nederland miljoenen afgedankte kerstbomen op de vuilnisbelt. Maar onderzoekers hebben een manier gevonden om er iets bijzonder nuttigs mee te doen.
Een mooi versierde kerstboom hoort er in december helemaal bij. Maar zo gauw de feestdagen voorbij zijn, zetten de meesten ‘m ook net zo gemakkelijk weer op straat. Jaarlijks worden er in Nederland ruim 2,5 kerstbomen verkocht én weggegooid. Maar nu blijkt dat oude kerstbomen van de stortplaats kunnen worden gered om er hernieuwbare brandstoffen van te maken. Twee vliegen in één klap!
Schadelijke broeikasgassen
Dat zoveel afgedankte kerstbomen na een paar weken op de vuilnisbelt belanden, is niet alleen verre van duurzaam, er komen tijdens de verbranding ook nog eens schadelijke broeikasgassen in de atmosfeer terecht. Elke boom stoot namelijk ongeveer 16 kilogram broeikasgassen uit, waaronder methaan, dat zo’n 25 keer krachtiger is dan koolstofdioxide.
Dennennaalden
Dat er zoveel kerstbomen worden verbrand, is eigenlijk best zonde. Want van de dennennaalden kunnen nog hele bruikbare producten worden vervaardigd. In een studie uit 2018 slaagden onderzoekers er bijvoorbeeld in om van dennennaalden bio-olie te maken, dat kan worden gebruikt bij de productie van zoetstoffen, verf, lijm en azijn. En daar bouwen ze nu op voort.
Hernieuwbare brandstoffen
In de nieuwe studie heeft hetzelfde onderzoekteam een manier gevonden om van dennennaalden hernieuwde brandstoffen te maken. Mierenzuur om precies te zijn. “Wanneer we koolstofdioxide laten reageren om zo dit broeikasgas af te vangen, maken we gebruik van een metaal om de reactie te bevorderen,” legt onderzoeker James McGregor uit. “Dit is echter in veel gevallen inefficiënt en duur. En dus pakten we terug op ons eerdere werk. We realiseerden ons dat we mogelijk dennennaalden kunnen gebruiken om koolstofdioxide om te zetten in mierenzuur.”
Mierenzuur
Mierenzuur komt in veel levende wezens voor, zowel in dieren als in planten. Zo gebruiken mieren het om aan te vallen of zich te verdedigen. Ook brandnetels verdedigen zich met mierenzuur. Mensen gebruiken de stof ook steeds vaker. Het wordt bijvoorbeeld veel gebruikt als conserveermiddel voor voedingsmiddelen, als antibacterieel middel in veevoer, maar ook bij de vervaardiging van leer en rubber. Daarnaast kan het in brandstofcellen worden verwerkt om waterstof op te slaan en te transporteren. Op deze manier kan mierenzuur worden gebruikt als energiebron. En omdat het geen schadelijke emissies heeft, is mierenzuur een schoon alternatief voor fossiele brandstoffen.
Vereenvoudigd proces
Het betekent dat de onderzoekers in feite een efficiënter, vereenvoudigd proces hebben gevonden om mierenzuur te produceren. En wel met behulp van de dennennaalden van afgedankte kerstbomen. “In plaats van het metaal en de koolstofdioxide te laten reageren, kunnen we ook koolstofdioxide bij hoge temperaturen laten reageren met dennennaalden en water,” vertelt onderzoeker Maria Andérez-Fernández. Het betekent dat dennennaalden dus kunnen worden gebruikt ter vervanging van minder duurzame chemicaliën die momenteel nog worden gebruikt.
Ecologische voetafdruk
En dennennaalden, die zijn er in januari in overvloed. “We zouden in januari miljoenen kerstbomen kunnen gebruiken die per direct beschikbaar zijn en anders op de stortplaats worden gedumpt,” zegt McGregor. En dat zou de ecologische voetafdruk van landen aanzienlijk kunnen verkleinen.
Kortom, met de studie laten onderzoekers zien hoe oude kerstbomen een tweede leven kunnen krijgen, terwijl we ook nog eens ons emissie-probleem aanpakken. “Met de resultaten laten we een nieuwe strategie zien om hernieuwbare brandstoffen te maken,” concludeert Andérez-Fernández. En dat zou niet alleen het aantal kerstbomen dat op de vuilnisbelt eindigt kunnen terugdringen, het kan ook nog eens tonnen broeikasgassen besparen die momenteel nog jaarlijks door weggooide kerstbomen in de atmosfeer worden gepompt.
