De Oude Egyptenaren deden al aan stadsplanning

Rechte wegen die haaks op elkaar staan en mooi uitgelijnde huizenblokken: het is toch geen uitvinding van de Grieken. De Oude Egyptenaren deden het ook al!

Dat hebben onderzoekers ontdekt nadat ze oude steden in Egypte bestudeerden. Bijvoorbeeld de stad Lahun, zo’n 100 kilometer ten zuiden van Caïro. De stad werd opgericht voor ambtenaren en priesters die verantwoordelijk waren voor de piramide en necropolis van Senoeseret II (1870 tot 1831 voor Christus). Satellietbeelden en andere gegevens van de stad laten zien dat deze zeer gestructureerd was. “Wat zij (de oude Egyptenaren, red.) deden, was het ontwerp van huizen kopiëren en vervolgens zoveel huizen bouwen als nodig waren, zodat een nieuwe stad ontstond voor een specifieke gemeenschap,” vertelt onderzoeker Nadine Moeller. De huizen werden netjes in rijtjes naast elkaar geplaatst, aan rechte wegen die keurig haaks op elkaar stonden.

Egyptenaren
“Mensen dachten lang dat de Grieken verantwoordelijk waren voor de uitvinding van de gridstructuur en stadsplanning, maar wij hebben bewijs dat stadsplanning al aan het einde van de vierde dynastie, rond 2500 voor Christus, plaatsvond,” stelt Moeller. Het stadje waarnaar ze verwijst bestaat uit identieke huizen die langs een hoofdstraat liggen. Het stadje was bedoeld voor priesters en andere mensen die een rol speelden in de erediensten die georganiseerd werden voor koningin Khentkaues I. Haar tombe bevindt zich naast het stadje.

Verschillen
En zo zijn er verschillende steden die in opdracht van de farao’s gebouwd werden en gekenmerkt worden door een gridstructuur. Die steden zijn zeker niet allemaal hetzelfde: hun inrichting varieert sterk en is afhankelijk van het doel dat een stad had. De meeste van deze steden werden namelijk in opdracht van de farao voor een specifiek doel ingericht. Consequentie was dat de steden vaak snel leegliepen wanneer de farao in kwestie stierf.

Voorsteden
Naast de steden zijn er ook enkele dorpen in Egypte die gekenmerkt worden door de gridstructuur. Ze bevinden zich veelal in landstreken die in de tijd dat de huizen gebouwd werden volop in ontwikkeling waren. Je zou ze een beetje kunnen vergelijken met de voorsteden van vandaag de dag. De dorpen bestonden uit allemaal identieke huizen. Er zijn aanwijzingen dat mensen de huizen wanneer ze deze betrokken snel naar eigen wens aanpasten.

Moeller schreef een boek over haar onderzoek met de welluidende titel ‘The Archaeology of Urbanism in Ancient Egypt: From the Predynastic Period to the End of the Middle Kingdom‘. In het boek is te lezen dat de Egyptenaren niet alleen de gridstructuur, maar ook andere ‘moderne’ elementen van het stadsleven toepasten. Zo werden er volkstellingen gehouden en werd het vermogen van inwoners in kaart gebracht, zodat de farao’s precies wisten hoeveel belasting ze konden heffen.

Bronmateriaal

"Book chronicles rise of urban planning in ancient Egypt" - University of Chicago
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door kallerna (via Wikimedia Commons).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd