2017 gaat de boeken in als het op één na warmste jaar sinds 1880.
Dat heeft NASA zojuist bekend gemaakt. De nieuwste cijfers laten zien dat het jaar zich netjes aan de opwarmende trend houdt die zich met name de laatste veertig jaar zo duidelijk openbaart. De gemiddelde wereldwijde temperatuur lag volgens NASA in 2017 0,9 graden Celsius hoger dan gemiddeld in de periode tussen 1951 en 1980 het geval was.
2016 en 2017
Daarmee is 2017 het op één na warmste jaar sinds 1880 (toen de metingen begonnen). Het enige jaar waarin de gemiddelde wereldwijde temperatuur hoger uitviel, was 2016. Dat het 2017 niet lukt om het vorige jaar van de troon te stoten, is overigens te herleiden naar El Niño en La Niña, twee fenomenen die afwisselend spelen in het tropische deel van de Stille Oceaan en een flink stempel kunnen drukken op de gemiddelde temperatuur wereldwijd (El Niño drijft de temperatuur verder op, terwijl La Niña leidt tot afkoeling. Aan het eind van 2015 en de eerste vier maanden van 2016 had de aarde te maken met een vrij krachtige El Niño, waardoor de gemiddelde wereldwijde temperatuur hoger uitviel. In 2017 gaf La Niña acte de présence. Als je de effecten die El Niño en La Niña op 2016 en 2017 hadden, zou wegfilteren, zou 2017 de boeken ingaan als het warmste jaar ooit gemeten.
Weerstations
NASA baseert de cijfers omtrent de wereldwijde oppervlaktetemperatuur op metingen van 6300 weerstations. De gemiddelde watertemperatuur werd vastgesteld met behulp van metingen vanaf schepen en door boeien. Ook werden metingen verricht vanaf onderzoeksstations op Antarctica. Op basis daarvan werd vervolgens bepaald in hoeverre de temperaturen in 2017 afweken ten opzichte van de basislijn: de periode tussen 1951 en 1980 (zie ook de afbeelding hieronder).
NASA is natuurlijk niet de enige die dergelijk onderzoek doet. Ook onderzoekers van de National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) houden zich daarmee bezig. Zij concluderen in een afzonderlijk onderzoek dat 2017 (nipt) het op twee na warmste jaar ooit was. Dat lijkt opmerkelijk, zeker als je bedenkt dat NOAA conclusies trekt op basis van dezelfde dataset (de metingen van weer- en onderzoeksstations, boeien en schepen). Maar het is goed te verklaren. Beide organisaties analyseren de data net een beetje anders en NOAA gebruikt ook een andere periode als basislijn. Op de lange termijn zitten NOAA en NASA overigens wel helemaal op één lijn. Zo zien beiden een duidelijke opwarmende trend en concluderen beiden dat de vijf warmste jaren ooit gemeten allemaal sinds 2010 hebben plaatsgevonden.